Huishouden
De ouderwetse Dikke van Dale geeft maar liefst 5 omschrijvingen van het woord huishouden, maar de definitie die op dit blog Huisvlijt wordt gehanteerd is de volgende: ‘Het bestuur van het huis, het geheel van de huiselijke aangelegenheden van een gezin.’ Wat dat betreft sluit de omschrijving van Wikipedia beter aan:
‘Onder een huishouden wordt verstaan (het reilen en zeilen van) een woongemeenschap of huisgezin. Met het huishouden doen, worden de activiteiten bedoeld die worden ondernomen om de leefsituatie van één of meer personen in stand te houden. De leefsituatie zelf wordt dan ook vaak aangeduid als een huishouding.’
Wat is een huishouden: iedereen heeft het!
Of je het nu leuk vindt of niet, hoe je ook wendt of keert: iedereen die in huis/flat/appartement/kamer woont heeft een huishouden. Studenten zijn er om berucht dat hun huishoudens slecht georganiseerd zijn en vies, en de schilder Jan Steen maakte in zijn tijd schilderijen van huishoudens waarin het nogal een zootje was!
Een huishouden van Jan Steen
Hieronder een schilderij van Jan Steen, waarop het inderdaad rommelig en chaotisch aan toegaat:
De term: ‘Dat is een huishouden van Jan Steen wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt om een slecht georganiseerd en chaotisch huisn te omschrijven. Dat brengt me op het volgende punt: iedereen heeft weliswaar een huishouden, maar niet iedereen dóét het huishouden.
Het Huishouden doen
Onder ‘het huishouden doen’ vallen activiteiten als:
- opruimen
- schoonmaken
- organiseren
- koken
- de was doen
- strijken
Het rare van huishoudelijk werk is dat je het past ziet als je het níét doet. Huishoudelijk werk is vrij onzichtbaar. Pas als de wc wel heel erg begint te stinken, er geen schone borden meer zijn, en niemand meer een schone onderbroek kan aantrekken wordt duidelijk hoe belangrijk het eigenlijk is.
Huishoudelijk werk door de tijd heen
Ooit was huishoudelijk werk een heus vak, en er was een speciale huishoudschool waarin meisjes hiervoor werden opgeleid. Ruud Meijer schrijft over de opkomst en teloorgang van de huishoudscholen in zijn boek ‘Beroep Huisvrouw‘. Anno 2019 is het iets dat vooral lastig is, omdat het je weerhoudt van belangrijkere dingen. Er wordt geen waarde meer aan gehecht. Dat zie je terug in de opkomst van de kant-en-klaar maaltijden, en de vele huishoudelijke diensten die je tegenwoordig kunt inkopen. Zo kun je mensen inhuren om je huis schoon te maken, een tuinman, je kunt maaltijden laten bezorgen, er zijn honden uitlaatservices, en je kunt zelfs mensen inhuren om je huis te gaan zitten als je een pakje verwacht.
Blik op een huisvrouw
Dat er nogal op huishoudelijk werk wordt neergekeken zie je prachtig terug in het liedje Zegt mijn man van Rita Hovink. Daarin zingt ze erover dat haar man niet begrijpt dat ze haar taken als huisvrouw soms best zwaar vindt.
Financieel huishouden en huishoudboekjes
Een gezond financieel huishouden is belangrijk, want dat geeft rust en zekerheid. Een veelgebruikte methode om je huishouden financieel gezond te maken is het bijhouden van een zogenaamd huishoudboekje. Hierin noteer je je uitgaven en je inkomsten.
Vroeger had men hiervoor een boekje of schriftje, maar tegenwoordig gebruiken mensen graag excel bestanden of online huishoudboekjes. Verschillende banken bieden die gratis aan, en je hebt ook gewoon gratis online huishoudboekjes.
Volgens de consumentenbond zijn de gratis huishoudboekjes vaak net zo goed als de betaalde huishoudboekjes. Wel hebben de betaalde versies vaak meer mogelijkheden. Het Nibud biedt een handig stappenplan om je financiën op een rijtje te zetten waarna je een budgetadvies krijgt.
Huishouden is zorgen voor het leven
Haaks op deze trend staat Monique Wortelboers boek ‘Huishouden de zorg voor het leven‘. Zij ziet het huishouden doen als een manier om tot jezelf te komen en je te ontwikkelen. Een citaat:
‘Als huisvrouw bestrijk je een enorm gebied aan mogelijkheden en wanneer je probeert de verbinding naar de maatschappij te leggen houdt het huishouden niet op de voordeur. Er valt op zoveel gebieden ontzettend veel te ondernemen en dat kan heel wat bevredigender zijn dan menig baantje buitenshuis. Vrouwen beleven vaak maatschappelkijke onbewustheid, onacht of isolement en dat terwijl hele stukken toekomstontwikkeling juist direct onder haar handen vallen.’
Effectief huishouden
Om effectief te huishouden, of effectief je huishouden te doen, is het handig om een schema te maken. Plan op vaste dagen vaste huishoudelijke activiteiten in. Vroeger was het leven wat dat betreft een stuk simpeler, want toen hield het hele land hetzelfde huishoudschema aan!
Huishoudschema Maandag wasdag etc.
- Maandag wasdag,
- Dinsdag strijkdag
- Woensdag gehaktdag
- Donderdag kuisdag
- Vrijdag visdag
- Zaterdag baddag
- Zondag rustdag
Huishouden plannen en organiseren: professional organizers, huishoudcoaches, huishoudschema’s en Flylady
Tegenwoordig is er een heel nieuw beroep professional organizers, die je kunt inhuren om bijvoorbeeld je huishouden op orde te brengen en te organiseren. Een heel bekende is Els Jacobs die zichzelf Huishoudcoach noemt. Ze heeft diverse boeken geschreven over hoe je je huishouden beter kunt organiseren o.a. Aan de slag met de huishoudcoach en Vrolijk Huishouden.
Structuur in je huishouden? Schrijf je in bij Flylady
In Amerika is Flylady heel erg populair. Flylady stuurt mails naar haar leden met opdrachten die je die dag moet doen. Haar motto is: ‘Je loopt nooit achter’. Ook staat ze er op dat je je elke dag netjes aankleedt, en échte schoenen aantrekt. Ik ben er ook een tijdje lid van geweest, en vond het inspirerend. Uiteindelijk ben ik afgehaakt vanwege de lawine aan mailtjes, en de vele persoonlijke getuigenissen van de deelnemers. Maar het heeft me beslist op ideeën gebracht, die ik nu nog steeds gebruik. Zoals het belang van een schoon en opgeruimd aanrecht.
De belangrijkste peilers van Flylady zijn:
- Kleed je netjes aan t/m je schoenen
- Ruim dagelijks 15 minuten op. Niet minder, maar ook niet meer!
- Zorg voor een blinkend schone gootsteen
- Verdeel het huis in zones
Zuinig huishouden
Door de economische crisis zijn steeds meer mensen bezig met consuminderen, en manieren zoeken om zo zuinig mogelijk het huishouden te doen. Er zijn ook grote aantallen blogs van mensen die verslag doen van hun bezuinigingen. Die blogs bieden veel informatie en inspiratie! Ook de Action is erg geliefd als het gaat om zuinig huishouden.
Tips voor zuinig leven
- Doe boodschappen met een volle buik, want dan sta je minder open voor de verleidingen van de supermarkt
- Doe altijd boodschappen met een boodschappenlijstje en houd je daar aan!
- Houd de folders en aanbiedingen in de gaten
- Aldi en de Lidl zijn goedkope supermarkten. Maar soms zijn de zogenaamde Euromerken van bijv. de Jumbo, C1000 of AH toch nog goedkoper.
- Huismerken smaken vaak even goed als ‘echte’ merken.
- Doe overdag als er niemand thuis is, de verwarming uit
- Maak zo min mogelijk gebruik van een wasdroger
- Zorg dat je huis goed geïsoleerd is om energiekosten te besparen
- Koop tweedehands. Kringlopen zijn vaak ware grotten van Aladdin! Ik heb diverse leuke vondsten gedaan bij het kringlopen!
- Laat je niet gek maken! Ook al zeggen de reclames, en de mensen om je heen dat je iets echt móét hebben, het zal zelden waar zijn!
- Maak gebruik van de Scoupy app!
Huishouden als work-out
Persoonlijk vind ik het er vrij belachelijk uit zien, en wie gaat er nou eerst uitgebreid in de juiste positie staan om de vloer te dweilen, maar goed. Ieder zijn meug!
Huisvlijt en Vlijtig Liesje
Huisvlijt is ‘nuttige handenarbeid die in huis kan worden uitgeoefend.’ Van oudsher verstaat men hier activiteiten onder als manden maken, houtsnijden, breien, naaien, kleding maken, schilderen, meubels maken etc. Persoonlijk vind ik huisvlijt een onderdeel van het huishouden. Als ik thuis hard aan het werk ben, en bijvoorbeeld resarch doe en schrijf dan versta ik daar ook huisvlijt onder. Bovendien ben ik momenteel een deken aan het haken, en dat is dan weer de echte oorspronkelijke huisvlijt!
Vlijtig Liesje
De naam Vlijtig Liesje roept bij mij een beeld op van een vlijtig meisje, dat hard en serieus aan het werk is. En ik stel me daar dan zo’n poeziealbum plaatje bij voor van een meisje. Bovendien vond ik het mooi dat de laatste lettergreep van Huisvlijt weer terug komt in de naam Vlijtig Liesje. Maar de meeste mensen denken bij Vlijtig Liesje aan de plant Vlijtig Liesje!
Boeken over huishouden
Hieronder enkele titels over huishoudelijk werk die te koop zijn bij Bol.com.
Handige links
- Eenvoudig leven: een persoonlijk blog van Teunie, die bewust kiest voor bewust huishouden en veel oude huishoudelijke vaardigheden nieuw leven in blaast.
- Flylady.net: schrijf je in voor Flylady’s mails, en begin met orde te scheppen in de chaos.
- De huishoudcoach: website van huishoudcoach Els Jacobs
- Het Moederfront: kritische website waarin gepleit wordt voor waardering voor zaken als zorg, opvoeding en huishouden
- Facebookgroep waar mensen elkaar huishoudelijke tips geven.
