Wat is gezond eten en wat niet: 8 vragen + antwoorden
In het boek Jongleren met voeding proberen Jaap Seidell en Jutka Halberstadt* antwoord te geven op de vraag: 'Wat is gezond eten en wat niet?' Ze doen dat door antwoorden te geven op allerlei vragen over eten. De vragen roepen, in ieder geval bij mij, veel herkenning op. Hieronder noem ik de 10 vragen over eten die mij het meest benieuwd maakten naar het antwoord!
Wat is gezond eten en wat niet: 10 vragen + antwoorden
1. Zijn groentes vermomd als friet, chips en ijs verantwoord?
Volgens Jaap en Jutka zijn vermomde groenten wat de hoeveelheid voedingsstoffen betreft wel wat gezonder dan de producten die ze vervangen. Broccoli chips zijn bijvoorbeeld wel iets gezonder dan een zak paprika chips. Maar als je ze te vaak eet, zijn het alsnog dikmakers.
2. Maken kleurstoffen mijn kind hyperactief?
We kennen denk ik allemaal wel de verhalen over kinderen die fel gekleurd snoep aten, en daarna helemaal wild werden. Maar ondanks deze verhalen concluderen Jaap en Jutka dat het antwoord op de vraag: 'Maken kleurstoffen mijn kind hyperactief?' een teleurstellend en vaag: 'Het zou kunnen' is. Er is namelijk amper onderzoek naar gedaan, en het laatste onderzoek stamt uit 2007. Dat is dus al best oud.
3. Wat is beter: staand of zittend eten?
Deze vraag vond ik grappig. Het is er niet eentje die ik zelf nooit heb gesteld. Wel weet ik dat sommige mensen graag beweren dat als je iets staand opeet het dus niet 'telt'. Jaap en Jutka concluderen dat het voor je gezondheid meer uitmaakt wát en hóe je eet, dan of je erbij staat of zit. Als je je eten staand naar binnen schrokt is dat ook niet optimaal.
4. Moet ik vitamine D slikken?
Dit is een vraag waarop ik van te voren het antwoord dacht te weten. Volgens mij moeten kleine kinderen extra vitamine D hebben, zwangere vrouwen en vrouwen na de overgang om een vitamine D tekort te voorkomen.. Dat had ik wel ongeveer goed. Jaap en Jutka citeren de Gezondheidsraad die adviseert dat vrouwen ouder dan 50, en mannen ouder dan 70 dagelijks een vitamine D-supplement van 10 microgram moeten nemen. Daarnaast inderdaad ook kinderen tot vier jaar, en vrouwen die zwanger zijn en/of borstvoeding geven. Interessante toevoeging: vrouwen die een sluier dragen wordt ook aangeraden om vitamine D te slikken. Die laatste wist ik dan weer niet, maar het klinkt logisch.
5. Zijn noten dikmakers?
Deze vraag had mijn interesse omdat mijn man een enorme zak walnoten heeft gekocht. Die kraakt hij 's avonds als we tv kijken, en peuzelen we dan samen op. Ik had het idee dat die walnoten heel gezond waren, en geen dikmakers. Daarom was ik benieuwd naar het antwoord op de vraag. En hoera, noten zijn prima! Er zit weliswaar veel vet in, maar dat vet bestaat uit gunstige vetzuren. Omdat je er snel vol van zit gelden ze niet als dikmakers. Gelukkig! Vanavond neem ik dus lekker weer een handvol walnoot : )
6. Hoe veilig is ons drinkwater?
Soms hoor en lees ik enge verhalen over ons drinkwater. Er zouden bijvoorbeeld allerlei medicijnen en plastic deeltjes afkomstig van microvezels in kleding en doekjes in rondzwerven. Volgens het RIVM is de hoeveelheid 'enge stoffen' in ons drinkwater zo klein dat er geen risico's zijn. Jaap en Jutka concluderen zelfs dat het Nederlandse drinkwater tot het schoonste van Europa hoort. Je kunt het dus met een gerust hart drinken volgens hen.
7. Is vruchtensap even ongezond als frisdrank?
Ik ben nog steeds niet over de ontmaskering van sinaasappelsap als niets meer dan een drankje met hartstikke veel suiker heen! Vandaar dat ik ook benieuwd was naar het antwoord op deze vraag. Volgens Jaap en Jutka bevat vruchtensap wel degelijk meer voedingsstoffen dan frisdrank. Maar daarmee is alles helaas ook wel gezegd. Door de grote hoeveelheid suiker is het net zo'n dikmaker. Bovendien is vruchtensap nog slecht voor de tanden ook. Baal. Het advies kende ik al: eet liever een stuk fruit dan het sap van fruit.
8. Schillen opeten of weggooien?
Ik gooi mijn schillen eigenlijk altijd weg. Denk aan aardappelschillen, appelschillen en komkommer schillen. Volgens Jaap en Jutka zijn aardappelschillen inderdaad giftig, maar kun je schillen van bijvoorbeeld komkommers en aubergines prima opeten. Ze leveren zelfs extra voedingsstoffen op. Als je ze goed schrobt en schoonspoelt hoef je niet bang te zijn voor bestrijdingsmiddelen.
9. Heeft bouillon genezende krachten?
Ken je dat? Dat je flink ziek bent geweest, en dat je dan bouillon krijgt om 'weer aan te sterken'? Maar er is eigenlijk geen overtuigend wetenschappelijk bewijs dat bouillon het immuunsysteem versterkt. De voedingsstoffen die in bouillon zitten krijgen wij ook al binnen via vlees, eieren en andere voedingsmiddelen. Laat je dus niet verleiden door oplosbouillons in zakjes en blokjes. Er zit meer zout in dan voeding zeggen Jaap en Jutka. Maar op zich zit in bouillon die je trekt van beenmerg van bijvoorbeeld koeien of kippen wel degelijk vetten, eiwitten en eiwitten.
10. Hoe word ik 100?
Volgens Jaap en Jutka helpt voeding je niet de 100 te halen. Wel helpt voeding om prettiger en gezonder oud te worden. Blijkbaar hebben de Engelsen daar een mooi gezegde voor:
'Adding life to years instead of adding year to life.'
* Over Jongleren met voeding: en wie zijn die experts dan wel hè?!
Als mensen een boek schrijven over voeding, dan weet ik wel graag wie dat dan zijn. En of ze hun papieren wel hebben om adviezen over voeding te mogen geven. Ik ben echt geen fan van al die zelfbenoemde voedsel goeroes die ongehinderd door kennis van alles roepen. De auteurs van Jongleren met voeding lijken me gelukkig inderdaad deskundig. Jaap Seidell is hoogleraar Voeding en Gezondheid aan de VU Amsterdam. En Jutka Halberstadt is psycholoog en werkt als universitair docent kinderobesitas bij de VU. Kijk, dat boezemt mij vertrouwen in.
Wetenschappers Seidell en Halberstadt willen met hun boek Jongleren met voeding duidelijkheid scheppen in de verwarring over voedsel. Enerzijds zijn de adviezen voor een gezond leven al decennia lang hetzelfde:
- Beweeg regelmatig
- Zorg voor een goede nachtrust
- Zorg voor voldoende ontspanning
- Handhaaf een gezond gewicht
- Eet matig en gevarieerd
- Zit niet te veel in de zon
- Drink niet te veel alcohol
- Rook niet
Maar hoe je dat 'matig en gezond eten' moet doen anno 2018, dáár is veel onduidelijkheid over. En daar proberen Jaap en Jutka dus duidelijkheid in te scheppen. Dat doen ze aan de hand van vragen die zijn gesteld door lezers van Het Parool.
Mijn conclusie over Wat is gezond eten en wat niet?
Naar aanleiding van het boek Jongleren met voeding heb ik beslist een boel antwoorden gekregen op de vraag: Wat is gezond eten en wat niet. Je kunt dit boek gewoon eens lezen om jezelf te informeren, maar het is daarnaast ook handig als naslagwerk. Om telkens even iets te kunnen opzoeken. Het enige dat ik nog miste in Jongeren met voeding was de discussie over pakjes en zakjes en E-nummers. Ik had graag gehoord wat Jaap en Jutka daarover te zeggen hadden.
Praktische informatie over Jongleren met voedsel
Jongleren met voeding is voor 19,99 te koop bij bol.com. Dat vind ik een reëel bedrag voor dit boek.
Zie ook Blij Suikervrij en mijn post over de uiterste houdbaarheidsdatum.
Tip: ik heb de Lifesum app ontdekt! Hij is gratis en geeft informatie over hoe gezond bepaald voedsel is!
Vind jij het lastig om te weten wat gezond eten is en wat niet?
Voor mij is gezonde voeding gewoon gevarieerd en gezond eten veel groente veel fruit. Stukje vis, stukje vlees, vegatarisch etc
Dikmakers vind ik een onzinkreet, je wordt van niets speciaals dik, alleen als je er elke dag grote hoeveelheden van eet buiten de basisvoeding
Als jullie elke dag een halve zak walnoten eten, bovenop je dagelijkse voeding zullen het zeker dikmakers worden.
Leuk om te lezen, maar volgens mij voor mij geen nieuws;). Overigens slik ik, terwijl ik totaal niet tot de doelgroep behoor, ook al bijna twee jaar dagelijks vitamine D. Die van mij was een keer schrikbarend laag. En dat terwijl ik elke dag buiten ben enzo. Sindsdien slik ik bij én ben ik buiten en zelfs dan moet ik hard m'n best doen om de waardes binnen de daarvoor gestelde grenzen te houden. Gek lijf, blijkbaar;).
Alles met mate eten en drinken zou ik zeggen.
Net als onze voorouders eet ik wat de seizoenen te bieden hebben. Overwegend eenvoudige doch smakelijke maaltijden. Mijn lichaam geeft zelf aan wanneer dat genoeg is. Ik eet nooit door tot ik een verzadigd gevoel heb, want dat betekent dat je teveel gegeten hebt. Chips, pinda's, chocolade, frisdranken en andere luxe artikelen beperk ik bewust tot bijzondere dagen. Dit om te voorkomen dat dit een gewoonte wordt en gedachteloos een familiezak chips of borrelnootjes weggewerkt wordt die je dan weer wegspoelt met een liter cola. Voor extra weerstand neem ik in de wintermaanden wel elke dag een lepel levertraan. Ik geloof erin dat ik gezond eet. Ik ben nooit ziek en mijn gewicht is prima. Mijn buik is nog even strak als die van een 20-jarige. Als vermoed ik dat dit komt omdat ik geen bier of andere alcoholische dranken gebruik.
Jij klinkt qua verstandig leven ongeveer zoals mijn Beppe, Joannes en die is er 102 mee geworden. Ze rookte niet, dronk geen alcohol, maakte zich nergens bijzonder druk om (het woord Zen kende ze niet maar ze was het zéker!) en ging wekelijks naar de kerk.
Ik ben wel wat te zwaar. Vermoedelijk doordat ik van bier hou. Maarja, 100 worden zónder bier lijkt me óók niet leuk :-(
Roken doe ik niet, ik ben dus al op de goede weg....
Een hoop dingen wist ik al. Persoonlijk zeg ik altijd, indien het niet bewerkt is, dan heb je de beste kans op gezond eten.
Love As alwyas
Di Mario
Ik lees niets nieuws. Zelf bak ik roer en heb de indruk dat dat gezonder is dan koken of frituren.
Van die kleurstoffen heb ik wel eens begrepen dat suiker in snoep veel erger is. Uit eigen ervaring weet ik dat er van kleurstof erg weinig nodig is. Van de chipitochips (bij ons thuis kaaswurmen genaamd) gaat maar 0,2kg kleurstof op een totaal van 1500kg. En daarvan blijft de helft van die bende aan je vingers plakken tijdens het eten.
Bij noten gaat een groot deel onverteerd naar buiten. Er zit dus wel veel energie en goed vet in, maar dat wordt lang niet allemaal opgenomen door het lichaam. Bij bewerkte producten als koek gebeurt dat wel.
Nou, als ik die laatste 8 punten bekijk dan doe ik het zo slecht nog niet.
'De dagen van onze jaren zijn op zichzelf genomen zeventig jaren, En indien wegens bijzondere kracht, tachtig,' zegt de Psalmdichter Mozes (in 90:10). Dat kun je best beïnvloeden met gezond leven natuurlijk. Maar als je de lat hoog legt en voor eeuwig leven wilt gaan, moet je de hele handleiding lezen èn gebruiken :-D