70 voedingsmythes ontmaskerd!
Last updated on July 11th, 2023 at 01:57 pm
Voeding is vaak in het nieuws de laatste tijd.
En meestal niet positief.
Er waren diverse enge vleesschandalen. Suiker en brood liggen onder vuur en allerlei celebrities ontpoppen zich tot voedselgoeroe.
70 voedingsmythes doorgeprikt
Professor dr. Martijn B. Katan is emeritus hoogleraar voedingsleer aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is columnist van NRC handelsblad, en wordt vaak gevraagd om zijn mening te geven over allerlei voedingskwesties.
Dat doet hij ook in zijn boek Voedingsmythes: valse hoop en nodeloze vrees.
Hij rekent in dit boek af met maar liefst 70 voedingsmythes. En een heleboel van die mythes zul je herkennen! Ik tenminste wel.
Voedingsmythes: wat Katan er over zegt
Ik haal er 10 voedingsmythes, die mij vooral troffen, omdat ik daar zo vaak over lees. Onder andere op blogs. Ik noem de mythe, en daaronder wat Katan er over zegt.
1. Je kunt beter stevia nemen, dat is een natuurlijk zoetstof.
Volgens Katan wil natuurlijk niet zeggen dat het veiliger is. Stevia is niet beter dan chemische zoetstoffen zoals aspartaam.
2. Je moet langzame koolhydraten eten, snelle koolhydraten zijn ongezond.
Langzame of snelle koolhydraten hebben geen effect op je gewicht, bloeddruk of cholesterol. Sommige producten met ‘langzame koolhydraten’ zijn gezond, andere niet. De informatie die over dit onderwerp wordt gegeven klopt vaak niet. Witte kristalsuiker is bijvoorbeeld een langzamere koolhydraat dan volkorenbrood. Voedingsmiddelen indelen in ‘snelle’ en ‘langzame koolhydraten heeft dus weinig zin, en is bovendien vaak fout. Hier worden fans van low carb recepten denk ik niet blij van.
3. Kokosolie is gezond.
Andere vetten – of eigenlijk olieën – zijn gezonder dan kokosvet. Maar er valt veel winst te maken, op kokosvet en daarom worden de wonderverhalen graag gepromoot door slimme zakenjongens.
4. Verschillende kleuren groenten, dat is gezond.
In deze geloofde ik zelf ook. Maar volgens Katan zeggen de kleuren van groenten en fruit weinig over de voedingsstoffen die er in zitten. Een groene paprika bevat bijvoorbeeld niet zoveel vitamines, maar boerenkool die ook groen is wel.
5. Visolie is goed voor het hart.
Het lijkt erop dat visolie uiteindelijk voor het hart weinig of niets doet.
6. We zouden moeten eten als de oermens.
Dit vind ik ook een interessante! Want een tijdje geleden waren er diverse bloggers die gingen eten als de paleomens. Volgens Katan heeft het ‘een paar goede ideeën’ maar is het al met al niet gezond. En hij vindt dat we ons geen illusies moeten maken over het leven van de oermens. Want dat was:
‘Nasty, brutish and short.’
7. Meergranenbrood is beter dan gewoon brood.
Ook deze mythe geloof(de) ik. Want ‘meer granen’ vind ik erg gezond klinken. Maar wat er in meergranenbrood zit mag elke bakker zelf verzinnen, zegt Katan. Er is geen wet waaraan brood moet voldoen om zo te heten. Als je gezond brood wilt, moet je gewoon kiezen voor ‘volkorenbrood’.
8. Tarwe is niet gezond.
Ook deze mythe hoor ik heel vaak. Volgens Katan is er geen serieus wetenschappelijk bewijs voor de ziekmakende werking van koolhydraten in het algemeen en tarwe in het bijzonder. Het gluten-eiwit dat darmspruw (coeliaki) veroorzaakt komt maar voor bij 1% van de bevolking. Volgens Katan is tarwe dus niet slecht.
9. Je kunt je groenten beter zelf snijden.
Groentes worden zeer heel hygiënisch en high tech gewassen, gesneden en verpakt. Voorgesneden groenten zijn veilig en nog steeds voedzaam.
10. E-nummers zijn slecht.
De levensmiddelenindustrie zorgt er voor dat er zo min mogelijk voedsel verloren gaat tussen de akker en je keuken. Omdat wij als consument voedsel willen dat er uitziet alsof het net geoogst is en lekker smaakt is technologisch ingrijpen nodig. Evenals conserveermiddelen toevoegen.
Volgens Katan verdient de chemie die ons met zijn zeven miljarden van eten voorziet meer waardering.
En E-nummers zijn veilig en voedzaam.
Conclusie over voedingsmythes
Martijn Katans boek over voedingsmythes is beslist intrigerend! Al was het maar omdat de mythes die hij noemt een hoog: ‘Oh ja, die ken ik!’ gehalte hebben. En vervolgens analyseert hij die mythe op waarheidsgehalte. Dat doet hij op een goede, en begrijpelijke manier.
En dat hij professor voedingsleer is, geven zijn woorden wat mij betreft toch meer waarde dan bijvoorbeeld de woorden van het zusje van fotomodel Doutzen Kroes, Rens Kroes.
Praktische informatie over voedingsmythes
Voedingsmythes van Martijn Katan is voor 19,95 te koop bij bol.com. Ik vind het een goed boek.
Wat vind jij van de 10 voedingsmythes in deze post? Herken je ze? En wat vind je van de opmerkingen van professor Katan?
Discover more from Huisvlijt
Subscribe to get the latest posts sent to your email.
Zo worden we toch steeds voor de gek gehouden? Ik vind het altijd maar lastig, dan is dit goed, dan is dat slecht. Pfff, ik weet het gewoon niet meer ;-).
Ik word ook tureluurs van al die verschillende adviezen. Wel ben ik geneigd dan eerder mijn vertrouwen in een wetenschapper te stellen dan in zo’n voedselgoeroe.
Leuk om eens te lezen om weer eens een andere mening te horen. Maar het is niet meer als dat: een mening. Proefondervindelijk vinden mensen uit wat wel en niet voor hen werkt. Er is niet 1 manier van eten die in een boekje gegoten kan worden, en zo, we zijn klaar! Ik kan wel met mate tarwe eten, maar eet weinig brood omdat ik daar buikpijn van krijg. Rogge gaat weer wel heel goed. Het duurt even voor je daar achter bent maar het heeft de kwaliteit van mijn leven zeker verbeterd. Ik zal echter nooit beweren dat ik coeliaki heb, maar wel een bepaalde overgevoeligheid. Van appels krijg ik veel honger van peren niet, rara hoe kan dat, en zo zijn er nog wel meer dingen te verzinnen die niet in een ‘format’ passen. Het probleem is dat dit soort mensen denken de waarheid in pacht te hebben en veel ‘eetgoeroes’ online kunnen er ook een handje van. Als mensen daar achteraan gaan lopen kun je er op wachten dat sommigen teleurgesteld gaan worden. Gewoon je gezond verstand blijven gebruiken en kijken wat voor jou werkt. Wat niet wil zeggen dat je aldoor maar kunt snacken omdat je je er zo goed bij voelt. ;)
Ineke dat klopt dat je van appel honger kan krijgen, althans als je een eiwittype bent en dat ben je dan ook zo te lezen.
Koolhydraattypes kunnen met 1 appel juist weer uren vooruit!
Komt ook uit een onderzoek dat ik eens tegenkwam, er zou een stofje in appel zitten, maar weet niet meer wat dat was.
Ik ben dus ook een eiwittype.
Morgen mag je volkorenbrood eten
Dat is goed hoor moet je weten.
Vandaag weer pindakaas is toegestaan
Misschien morgen weer laten staan.
Wist je dat Van oploskoffie word he dik
Nu heb ik echt de schrik.
Er zou vet in zitten
Zidat je kunt aandikken!
Nou Zeg dat we alles maar slikken
Dat moeten wij niet pikken.
Iedere Goeroe pikt lachend een graantje mee.
En zo onstaat er altijd weer een idee.
Gebruik wat je kunt eten met smaak
En geniet van het leven maar in de maat
Bizar dat je nou weer dik kunt worden van oploskoffie zeg.
verder lezn verder
Ik heb mezelf echt een hele poos losgelaten op dit soort puntjes. Nu doe ik dat niet meer zo. Het lastige ervan is dat veel gebaseerd is op meningen, voedselgiganten die zichzelf relevant hebben gekocht, verouderde metingen, raadselachtige bronnen of het neemt gewoon allemaal teveel tijd in beslag. Ik eet gewoon wat goed voelt en gebruik vooral mijn logisch verstand daarbij.
Gezond verstand is volgens mij inderdaad de beste methode : )
Ik geloof graag dat aan al die mythes heel veel mensen heel veel geld willen verdienen, en heel veel mensen graag willen geloven dat ze op de goeie weg zijn door – noem iets simpels – geen E nummer of suikers meer te willen eten.
Het wordt er allemaal niet makkelijker op om met al die overdaad aan produkten en informatie (desinformatie) goed en gezond te eten. Ik geloof eigenlijk nog het meest in het ouderwetste “alles met mate en gevarieerd”. (Al kan ik me er vervolgens zelf niet echt toe krijgen om al het lekkere ongezonde te laten staan…)
Alles met mate en gevarieerd vind ik ook een mooi advies. Volgens mij kom je daar een heel eind mee.
Het zijn niet alleen mythes, maar tegelijkertijd ook hypes. En blijkbaar is het ontrafelen van voedingsmythes op zichzelf nu een hype. Onlangs hoorde ik nog een chemicus op radio 1 die een boek geschreven heeft over min of meer hetzelfde onderwerp.
Wat deze voedingsdeskundige zegt over stevia, vind ik best wil intrigerend, want van aspartaam is algemeen bekend dat het heel ongezond is. Of… misschien is dat wel een mythe? ;-)
LOL! Het is de mythe van de mythe van de mythe….
Gewoon zelf goed na blijven denken!
(en o ja, ontmaskert is met een d: ontmaskerd)
Aargh, ik schaam me heel erg diep. Ik heb het meteen verbeterd.
Ik zag onlangs twee interessante documentaires op uitzending gemist. “Fed up”, over obesitas bij Amerikaanse kinderen. Onthutsend om te zien hoe de voedingsindustrie alles in het werk stelt om hun winst te vergroten. In Amerika eten veel mensen gemaksvoedsel en dat leidt al heel snel tot groot overgewicht. Dat eten is vooral rijk aan snelle koolhydraten (wit meel en suiker) en die krijg je in zulke grote hoeveelheden binnen dat je ze onmogelijk met beweging kunt verbranden…
Ik zag ook nog “World’s best diet”. 50 eetpatronen van over de hele wereld werden met elkaar vergeleken. Het ongezondste eten was weer het eten uit de voedingsindustrie. Landen met Amerikaanse eetgewoonten scoorden hoog op gezondheidsproblemen. Nederland kwam trouwens op plaats 10 van de 50, niet zo slecht toch? Het gezondste eten wordt gegeten in landen waar men veel zelf kookt met natuurlijke ingredienten.
Eigenlijk ook heel logisch. Snoep, koek en frisdrank heeft natuurlijk heel weinig met echt eten te maken…..
Dus zoveel mogelijk de buitenste paden in de supermarkt kiezen, waar de verse producten liggen. En dan thuis lekker kokkerellen, zonder pakjes en zakjes.
Fijn dat Nederland op de tiende plaats stond. Dat is inderdaad zo slecht nog niet. Wat erg dat de voedingsindustrie in de VS alleen maar op winst uit is.
Met goede voeding bestaan er inderdaad veel hypes, ik kende er een aantal niet, grappig om door te nemen, thnx voor hendels