Het beste voor Kees - prachtige documentaire
Het beste voor Kees is een documentaire over de ruim veertigjarige Kees Momma die een autisme spectrum stoornis heeft. Het portret werd gemaakt in 2014 en geldt als één van de populairste Nederlandse documentaires van de 21ste eeuw. Eerder maakte regisseur Monique Nolte al de documentaire Trainman over Kees.
Zoals zo vaak, kwam ik er zes jaar later pas achter dat Het beste voor Kees de moeite van het kijken is.
Het beste voor Kees: waar gaat het over?
Kees woont met zijn twee ouders in het plaatsje Velp. Zijn vader is 80 en zijn moeder 77. Kees woont in een stacaravan op het terrein van zijn ouders. Hij woont dus op zichzelf, maar loopt ook regelmatig bij zijn ouders binnen. Maar Kees, en ook zijn ouders maken, zich zorgen over de toekomst. Gezien hun leeftijd is er een zeker risico dat Kees ouders uitvallen, en hoe moet het dan met Kees?
Kees' ouders hebben het idee om een soort woongroep op te zetten voor 'oudere autisten'. In dat kader zie je Kees in Het beste voor Kees onder andere een bungalowpark bezoeken om te kijken naar geschikte woningen, en een stuk braakliggend terrein bekijken waarop eventueel huizen kunnen worden gebouwd.
Portret van een autist?
Kees is een markant type. Zijn taalgebruik wordt wel 'archaïsch' genoemd. De koningin kan een puntje zuigen aan zijn chique tongval en hij gebruikt zinnen als: 'Wat is het hier goed geoutilleerd'. Soms deed hij me een beetje denken aan meneer de Uil uit de Fabeltjeskrant qua toon en spreken.
Ondanks zijn chique en archaïsche taalgebruik, kan Kees schelden dat het een lieve lust is. Als hij met zijn moeder in de auto zit op de autobaan, en een Duitse auto hen passeert ontsteekt Kees in woede:
'Vieze, vuile teringmof. Schweinhund! Arschloch!’
Dat taalgebruik staat in schril contrast met Kees' normale chique manier van praten.
Her en der riep Het beste voor Kees bij mij ook herinneringen op aan Rain Man met Dustin Hoffman. In die zin bevestigt deze documentaire een aantal stereotypes over mensen met een autisme spectrum stoornis.
Compilatie Het beste voor Kees
Het beste voor Kees: ouderliefde
Behalve een portret over iemand met autisme, is Het beste voor Kees ook een ode aan ouderliefde. Kees' ouders doen echt alles voor Kees. In één van de stukjes dat zijn broers op bezoek zijn, valt het woord 'verwend'. En inderdaad, die gedachte kwam ook wel eens bij mij op.
Zo komt Kees een keer binnenvallen om zijn zelfgemaakte proefwerk te laten zien, en sommeert onmiddellijk zijn vader om de tv uit te zetten. En als die dat niet snel genoeg doet, moppert Kees op hem. Soms denk je als kijker inderdaad wel eens, dat het voor Kees daarom moeilijk zal zijn om in een andere omgeving te functioneren. Want niet iedereen zal zo naar zijn pijpen kunnen of willen dansen als zijn ouders dat lijken te doen.
Waarbij ik uiteraard niet weet, in hoeverre dat niet anders kan, vanwege zijn autisme.
Euthanasie
Een beetje schokkend vond ik het idee van euthanasie voor Kees. Vooral zijn moeder noemt dit als mogelijke optie; Kees' vader wil er niets van weten. Begrijp me niet verkeerd, ik ben niet tegen euthanasie, maar in Het beste voor Kees had ik toch het gevoel dat er dan eerst toch nog andere en betere mogelijkheden zijn.
Het beste voor Kees: Kees zet koffie
In onderstaand fragment zet Kees koffie op de ouderwetse manier!
Waarom is Het beste voor Kees de moeite waard?
Afgezien van alles, is Het beste voor Kees gewoon een hele mooie, huiselijke en liefdevolle documentaire. Kees' ouders zijn superlief, en Kees is een sympathieke en leuke man om naar te kijken en luisteren. In de documentaire zie je bovendien oude zelfgemaakte filmpjes van het gezinsleven van de familie, en die roepen prettig nostalgische gevoelens op.
In onze schreeuwerige maatschappij is Het beste voor Kees een verademing en een oase van rust.
Al was het maar omdat Kees niet van harde geluiden houdt ; )
Hoe is het nu met Kees Momma?
Nadat ik de documentaire had afgezien was ik natuurlijk benieuwd hoe het nu met Kees is. Regisseur Monique Nolte is bezig met een crowdfunding project om geld te verzamelen om een vervolg te maken getiteld: 'Kees vliegt uit. Bij het schrijven van deze blogpost zitten ze op 45% van het bedrag.
Kees' ouders leven nog!
In 2019 deed Kees voor de tweede keer mee aan de Wereld draait door. Dus als je na het zien van de documentaire nog meer wilt zien van Kees, dan raad die ik die uitzending aan. Hij duurt zo'n 15 minuten.
Praktische informatie
Het beste voor Kees is gewoon gratis te bekijken via onder andere tvblik.nl en doclines.nl. Deze documentaire duurt een kleine anderhalf uur. Op de speciale Facebookpagina van Kees vind je actuele berichten over hem.
Een andere programma over iemand met een autisme spectrum stoornis is de serie Atypical. Houd je van dit soort huiselijke documentaires met een kijkje in het dagelijks gezinsleven? Kijk dan ook eens naar Een huis vol. Of de Het zaad van Karbaat documentaire.
En nieuw: De kinderen van Ruinerwold.
Heb de documentaire ook gezien indertijd, wat mij stoorde was het feit dat 'vergeten' is om van jongsafaan Kees toch mee te nemen in een stukje sociaal leven. Hij is inderdaad verwend door zijn ouders en wonen in een woonvoorziening zal niet mee gaan vallen. Zijn ouders beseffen dat ten volle. Zelf hebben wij ook een dochter met autisme, dus ik herken veel. Maar niet alles draaide alleen om haar, wat soms veel extra energie kostte. Gelukkig is zij nu in staat op een hele fijne manier binnen een woonvoorziening te leven. We zijn ongelofelijk trots op haar. En ik herken de bezorgdheid van de ouders van Kees, maar wij hebben vertrouwen dat ze het ook zonder ons zal redden. Dat is toch een hele zorg minder.
Ik kan me voorstellen dat het heel fijn is als ouders om het gevoel te hebben dat je kind ook zonder jullie verder kan. Dat lijkt me een groot voordeel van zo'n woonvoorziening.
Mijn zus kreeg na een zwaar auto ongeluk op haar 25e zwaar hersenletsel na eerst maanden in coma te hebben gelegen. Mij ouders namen haar in huis en alles draaide om haar en ze verwende haar ook enorm, denk uit medelijden omdat haar man van haar af wilde. Wij (3 ) waren al het huis uit. Maar alle verhalen gingen over haar. Toen mijn ouders overleden ging zij ook naar een woonvorm maar omdat ze zo verwend was ging dat moeilijk.
Wat een narigheid voor iedereen. Ook voor jullie denk ik.
Ik kan er geen mening over geven, daarvoor moet ik eerst de documentaire bekijken. Mijn beste vriend had een zoon, Tim die autisme heeft. Na zijn overlijden weet ik eigenlijk niet wat er van zijn zoon, die toen ook al in een begeleid wonen complex zat geworden is. Toch eens even navragen...
Wat ik als ASS'er altijd lastig vind is dat dit soort docu's een enorm stempel drukken op hoe mensen 'ons' zien. Ze denken vaak dat wij allemaal zo verwend zijn, dat iedereen naar onze pijpen moet dansen omdat wij dat gewend zijn, en dat wij dus niet te handhaven zijn in een normale sociale huurwoning. Daar dragen de ouders van Kees ook enorm aan bij, en dat is gewoon heel jammer.
Ik vond het een ontroerend mooie documentaire en was vooral geraakt door de liefde van de ouders. En hoewel ik denk dat Kees zéker niet representatief is voor 'autisten in het algemeen' vind ik het goed dat hier aandacht voor is. Maar, en dat herken ik in de reactie van Nienke, ik zou de meer genuanceerde kant ook wel een keer willen zien.