Het boek en het badwater: eBooks versus papieren boeken

Lisa Kuitert is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en maakt zich kwaad over de terugdringing van het papieren boek. Daarom schreef ze er een boek over: 'Het boek en het badwater.'

Ze wil met dit boek opkomen voor papieren boeken. Niet omdat Lisa tegen eBooks is, zeker niet. Die hebben ook hun voordelen, maar papieren boeken bieden dingen die eBooks en ereaders niet kunnen vervangen.

eBooks versus papieren boeken

Zelf lees ik pas sinds een maand of 6 regelmatig eBooks. Tot die tijd lag mijn eReader in de kast te verstoffen. Ik gaf de voorkeur aan een papieren boek. Maar toen ontdekte ik de wondere wereld van de gratis eBooks en las ik steeds meer via mijn eReader.

En ook al vind ik papieren boeken nog steeds authentieker en leuker, ik kan niet ontkennen dat ik eBooks steeds meer begin te waarderen. Evenals mijn eReader. Omdat ik me een beetje heen en weer getrokken voel door papieren boeken en de lokroep van de eBooks was ik erg benieuwd wat Lisa Kuitert te vertellen had over papieren boeken.

Opvallende punten uit Het boek en het badwater

Papieren boeken hebben volgens Lisa als voordeel dat je ze ziet. Als je in een boekhandel of bibliotheek komt kan je oog plotseling op een boek vallen, waarop je het wilt lezen. 'Papieren boeken vergroten de kans dat je iets onverwachts en bruikbaars vindt terwijl je op zoek was naar wat anders.' Dit type serendipiteit is veel lastiger bij eBooks.
Een papieren boek is anders dan de digitale versie ervan. Lisa vergelijkt het met de originele Nachtwacht (papieren boek) en foto van de Nachtwacht op een koektrommel (eBook).
eBooks hebben een aantal voordelen: zoekfunctie, teksten vergroten, een verlicht scherm dat een lamp over overbodig maakt en heel veel boeken binnen handbereik.
Als het gaat om illegaal downloaden van eBooks dan is het crime genre oververtegenwoordigd. Lisa concludeert dat dit blijkbaar boeken zijn waarvoor mensen niet te veel willen betalen.
Er zijn aspecten aan een boek die je niet kunt digitaliseren, zoals de geur.
Boeken zijn meer dan alleen tekst. Het gaat ook om de verpakking. Een eBook is in de eerste plaats een tekstervaring, het apparaat is steeds hetzelfde.
Mensen die veel lezen zijn doorgaans invoelender dan mensen die weinig lezen.
Als je niet leest zie je een papieren boek toch nog staan.
Jonge kinderen lezen graag, en vaak meer dan volwassenen. Maar aan het eind van de basisschool lezen kinderen veel minder.
Sinds 2001 zakken de prestaties van Nederlandse basisschoolleerlingen als het gaat om lezen.
Overal waar de internetverkoop van boeken toeneemt, groeit de liefde voor de boekhandel.
Het verval van een winkelbuurt wordt vaak afgelezen aan het verdwijnen van een boekwinkel. Als die sluit, is dat vaak het begin van het einde.
Lezers die papieren boeken lezen weten vaak beter hoe dik een boek is, en waar ze zijn gebleven.
Illegale downloaders van eBooks zijn vaak ook grote kopers.

Lees ook mijn post over de vraag: Is een e-reader duurzamer dan papieren boeken?

eBooks en privacy: lees en huiver

Er was één punt dat Lisa Kuitert noemt waarvan ik schrok. Daar wil ik even een alinea aan wijden!

Want wist jij dat aanbieders van eBooks zoals Amazon zomaar boeken van je eReader kunnen afhalen?! Of dat je leesgedrag wordt bijgehouden?

Volgens Lisa maken uitgevers gebruik van watermerkbeveiliging waardoor je als lezer geregistreerd staat. Ze schrijft dat je leesgedrag wordt bijgehouden, je leestempo, waar je stopte in het boek en of je andere bestellingen hebt gedaan. En, en nu komt het: die gegevens worden vervolgens verhandeld. Lekker dan!

Ook kan het zo zijn dat aanbieders zoals Amazon besluiten om boeken van je eReader te verwijderen. Dat gebeurde in 2009 met het eBook 1984 van Orwell. De rechten waren niet goed geregeld. Harry Potter boeken en werk van Ayn Rand werden ook om auteursrechtelijke redenen verwijderd. En Apple verwijderde een eBook van Heleen van Royen vanwege verwijzingen naar pornosites in de tekst.