De Vergeetclub: de club waarvan niemand lid wil worden
Het is een bekende uitspraak van mensen die een verpleeghuis bezoeken: ‘Hier wil ik echt nooit terechtkomen!’ Maar ken je ook de reactie op deze verzuchting?
‘Dat dachten alle mensen die hier zitten ook!’
Tosca Niterink, bekend van haar werk als cabaretière en schrijfster, beschrijft op eigenzinnige wijze deze mensen in haar boek De Vergeetclub. Mensen die nooit in een verpleeghuis wilden eindigen, maar er toch terecht zijn gekomen. Ze zijn ondanks zichzelf lid geworden van een club waar niemand lid van wil zijn.
De Vergeetclub
De titel van het boek, De Vergeetclub, verwijst naar het clubje medebewoners van Tosca’s moeder. Tosca’s moeder is dementerend, en daarom opgenomen in een verpleeghuis.
In De Vergeetclub schetst Tosca Niterink het leven in een verpleeghuis. Dat doet ze op een toegankelijke en vaak ontroerende manier. Het boek leest gemakkelijk en laat je als lezer regelmatig glimlachen. Ondanks het droevige onderwerp.
Wennen
Eén van de onthutsende passages in De Vergeetclub is Tosca Niterinks beschrijving van de periode waarin mensen nog beseffen dat ze in een verpleeghuis terecht zijn gekomen.
‘Ik herken in zijn ogen de wanhoop en ontworteling van ‘de nieuwe bewoner’ die nog aan het ‘wennen’ is, zoals ze dat hier noemen.
Daarmee bedoelen ze de traumatische periode dat de nieuwe bewoner zich nog realiseert in welke uitzichtloze situatie hij is beland.
‘Deze nachtmerrie duurt totdat er bij de persoon in kwestie iets knapt (geestelijk en vaak ook lichamelijk) en hij bij god niet meer weet waaraan hij ook alweer moest wennen. Doorgaans gebeurt dat binnen twee weken. Pa is gelukkig weer een beetje rustig,’ zegt de familie dan. ‘Hij is in die anderhalve week dat hij hier zit wel enorm achteruitgegaan.’
Ondanks dit schrijnende beeld weet Tosca Niterink toch lichtheid in haar observaties te brengen.
Humor is overwonnen droefheid
‘Humor is overwonnen droefheid,’ zei Godfried Bomans. En dat zie je terug in De Vergeetclub. Want het is triest dat mensen zichzelf kwijtraken. Woorden niet meer weten, en alles vergeten. Maar het levert ongewild ook humoristische situaties op. En dat maakt De Vergeetclub warempel ook een leuk boek.
Brillendans
In onderstaand filmpje van Rooie reporter media wordt een fragment uit het boek voorgelezen.
Mijn conclusie over De Vergeetclub
De Vergeetclub is een mooi boek met schetsen over het leven op een psychogeriatrische afdeling van een verpleeghuis. Je krijgt een beeld van het dagelijks leven van de bewoners en hun verzorgers. Maar ook van de gevoelens van de kinderen van de bewoners.
De Vergeetclub lezen?
Wil je De Vergeetclub zelf lezen? Het boek is onder andere verkrijgbaar bij bol.com!
Mijn eigen ervaring met dementie is met mijn oma die daardoor in een verpleeghuis belandde. Ik was elf jaar toen ze het huis uitging, en we gingen regelmatig bij haar op bezoek. Later heb ik nog een jaar stage gelopen op de psychogeriatrische afdeling van een verpleeghuis tijdens mijn studie psychologie.
Leestip
Wat zijn jouw ervaringen met dementie?
Toen ik 12 jr was ,paste ik zondagochtend onder kerktijd op mijn licht dementerende oma. Soms een beetje eng,als ze b.v. voor haar man wilde gaan koken(al 40 jr dood).Meestal kreeg ik haar weer in de stoel door naar vroeger te vragen. Zo hoorde ik mooie verhalen. Later volgden tantes en vriendinnen. Nu heb ik licht vergeetachtige mensen om me heen en zie het bij mezelf ook wel.
Mijn eerste kennismaking met dementie was toen ik op mijn 17e voor mijn eerste baantje ging schoonmaken in een verpleegtehuis. Eens in de 2 weken moest je dan in het weekend op de gesloten afdeling schoonmaken. Daar zaten 2 dames ruzie te maken. De een zei tegen de ander pest die man niet zo. Dat bleek dan over de man van de ander te gaan die al ruim 10 jaar dood was. Mijn volgende ervaring was toen mijn moeder ging dementeren na een aantal hersenbloedingen. Het begon heel klein,maar tegen het einde wist ze niet meer wie ik was. Heel aangrijpend. Nu maak ik weer schoon in een zorginstelling voor mensen met verschillende beperkingen en dus ook dementie. En zie ik veel terug van wat mijn moeder ook doormaakte. Ik en mijn collega voelen ons heel erg betrokken bij de clienten en het gaat gepaard met een lach en een traan op zijn tijd.
Lijkt me een heftig boek, ondanks de humor.
Ik heb (gelukkig) weinig ervaring met dementie. Mijn overgrootvader dementeerde. Als we er kwamen, vroeg hij altijd wie je was en stelde hij zichzelf aan je voor. Vond ik als kind ergens ingewikkeld en ergens hoorde het er ook gewoon bij en vond ik het ‘normaal’ bij hem.
Van oudere familieleden (kom uit een grote familie) weet ik weinig anders dan van horen zeggen.
Wel heb ik nu een tante met vasculaire dementie in een instelling. Zij heeft regelmatig periodes dat ze heel boos is en ook probeert zich te suicideren. Deze periodes treden vooral op wanneer er ook lichamelijke problemen zijn met blaasontstekingen, waardoor het lichaam tekorten krijgt die tot psychoseverschijnselen (wanen) leiden. In haar goede periodes is ze het hier en nu ook wel kwijt (ze dacht dat ik mijn moeder was, bv) maar wel geinteresseerd en warm.
De uitersten in haar stemming zijn uitputtend voor haarzelf en voor de familie niet minder.
Zelf ben ik vooral bang dat ik bij dementie (of door andere schade aan de hersenen) een heel ander karakter zou krijgen.