Ventilators effectief benutten: 8 handige tips en simpele life hacks

Last updated on November 25th, 2024 at 09:36 am

Hier op het platteland hebben we veel last van muggen. Daarom heb ik op het moment elke nacht de ventilator aan staan. Want ik heb het idee dat het geluid en de wind muggen verjaagt. In ieder geval hóór ik die krengen niet meer, en zo kan ik tenminste slapen.

Ik ken ventilatoren als een manier om een verkoelend briesje op te wekken, en om muggen af te schrikken. Maar over de precieze werking heb ik eigenlijk nooit zo nagedacht. Sterker nog, ik zag ze altijd een beetje als de sneue versie van airconditioning.

Dus ik was helemaal prettig verrast door het artikel van Rianne van Well over ventilatoren.

Ik heb er echt wat van geleerd en deel het graag met jullie!

Ventilators effectief benutten: handige tips en simpele life hacks

Dat de aarde sluipend aan het opwarmen is, beginnen we in Nederland zoetjes aan te merken. De zomers lijken elk jaar een beetje intenser, waarbij de temperatuur zowel overdag als na zonsondergang telkens ietsje warmer aanvoelt. Ook nu de herfst bijna voor de deur staat. Ventilators in huis zijn dus zeker geen overbodige luxe.

Dit artikel gaat niet over de verschillende soorten ventilatoren en hun functies, maar over manieren waarop je de apparaten zo efficiënt en slim mogelijk kunt inzetten. Handige tips en simpele life hacks om ‘s avonds in de slaapkamer en overdag in de woonkamer meer verkoeling en comfort uit een ventilator te halen.

Koel en comfortabel slapen met warm weer

Bij een traditionele ventilator (staand model, tafelmodel en vloermodel) wordt de lucht in beweging gebracht door bladen. Dat deze bladen ervoor zorgen dat er lucht aan de voorkant wordt geblazen weet iedereen. Maar we staan er niet altijd bij stil dat een deel van deze lucht eerst aan de achterkant wordt opgezogen door de bladen.

Dit gegeven levert 3 praktische tips op, om gedurende warme nachten je slaapkamer koel te houden.

1. Tip 1: Plaats een ventilator met een platte ondergrond (vloer- of tafelmodel) in een raamopening. Omdat het ‘s avonds buiten meestal koeler is dan binnen, zorgt het zuig- en blaas effect van de fan voor een constante aanvoer van frisse lucht. De kamer koelt hierdoor sneller af dan wanneer je het raampje gewoon open zou laten staan.
2. Tip 2: Plaats een ventilator omgekeerd aan de rand van je bed, bij voorkeur aan het voeteneinde. De fan werkt dan als een afzuiger van warme lucht. De extra warmte van je lichaam wordt over de kamer verspreid. Door ventilatoren op de hoogste stand te laten draaien, blijft de zone rond je bed zo koel mogelijk.
3. Tip 3: Plaats een ventilator omgekeerd in de deuropening van je kamer. Warme lucht wordt dan uit de hele kamer gezogen en de gang ingeblazen. Er ontstaat bovendien een klein luchtdrukverschil in de slaapkamer, waardoor koele lucht sneller door het raam naar binnen stroomt. Een bijkomend voordeel is dat het geluid van de draaiende bladen verder van je bed verwijderd is.

Life hack: Maak van je ventilator een (tijdelijke) airconditioner

Met deze simpele life hack kun je heerlijk koel in slaap vallen. Laat een aantal grote plastic flessen met water invriezen en plaats ze voordat je gaat slapen vlak voor de ventilator. Hierdoor krijg je zeker 20 tot 30 minuten lang gekoelde lucht over je heen geblazen.

Wanneer het airconditioner-effect is uitgewerkt, ben je waarschijnlijk al in diepe slaap. Je kunt het smeltingsproces vertragen door de waterflessen niet vóór maar achter de ventilator te plaatsen. De verkoeling zal in dit geval wat minder zijn, maar een stuk langer aanhouden.

Zorg in beide gevallen voor een doekje op de vloer om mogelijk condenswater van de flessen op te vangen.

Life hack: Trek natte sokken aan voordag je in bed stapt

Trek natte sokken aan voordat je in bed stapt en laat een kleine ventilator in lage stand op je voeten blazen. De warmte van je lichaam wordt hierdoor heel snel afgevoerd, waardoor je niet kan gaan zweten in bed. Een handdoekje aan het voeteneinde zorgt ervoor dat je lakens niet nat worden.

Tip voor een plafondventilator in de slaapkamer

Als je met je partner op een extra groot bed (kingsize) slaapt, kan het beter zijn om twee plafondventilators met kortere bladen boven beide zijden te plaatsen. Jullie kunnen dan elk bepalen op welke stand de eigen fan moet. Ook de timer, om hem in de nacht automatisch uit laten schakelen, kan individueel worden ingesteld.

De woonkamer koel en fris houden

Om bij warm weer het binnenklimaat overdag in de woonkamer aangenaam te houden, hebben ventilators een veel betere prijs-kwaliteitverhouding dan airconditioners. Een airco zorgt uiteraard voor meer koeling, maar heeft een hoge aanschafprijs en levert aan het einde van de maand vaak een pittige energierekening op.

Airconditioners hebben ook als nadeel dat de ruimte gesloten moet blijven, waardoor dezelfde lucht voortdurend blijft circuleren. Dit kan zorgen voor gezondheidsklachten (irritatie van de luchtwegen, benauwdheid, hoofdpijn, vermoeidheid).

Hier volgen enkele tips om met ventilatoren de woonkamer praktisch te verkoelen en te ventileren.

Plafondventilator in de woonkamer: aandachtspunten bij aanschaf

• Ga liever voor meerdere ’kleinere’ plafondventilatoren dan voor één grote plafondventilator in het midden van de ruimte. Heb je bijvoorbeeld een groot hoekbankstel? Dan is het effectiever om twee bescheiden ventilatoren boven beiden zijden te hangen.
• Kies bij voorkeur voor modellen met afstandsbediening, waardoor het microklimaat rond elke ventilator eenvoudig beheerd kan worden.
• Laat je in de woonkamer minder leiden door de combinatie tussen lamp en plafondventilator. Licht en koele lucht zijn vaak niet op dezelfde plek nodig. Gebruik de ventilator om te ventileren, en plaats lampen apart op de meest geschikte positie.
• Voor warme zomerdagen zijn plafondventilatoren met 3 of 4 bladen over het algemeen effectiever dan modellen met 5 of meer bladen. Wanneer er meer ruimte is tussen de bladen wordt er meer lucht verplaatst, waardoor het verkoelend effect toeneemt.
• Modellen met versierde (decoratieve) bladen boeten meestal ook een beetje in aan productiviteit.

Staande ventilator, torenventilator, vloerventilator of tafelventilator in de woonkamer

Ook hier geldt dat het efficiënter, comfortabeler en energiezuiniger is om met elke ventilator een microklimaat te creëren voor een specifiek deel van de woonkamer. Vooral wanneer je een riante woonkamer hebt, is het aan te raden om voor elke zone het meest geschikte type te kiezen. Torenventilators hebben als voordeel dat ze vanwege hun slanke ontwerp heel mooi integreren met je interieur. Hieronder een voorbeeld van een torenventilator:

Maar ook vloerventilators, tafelventilators en staande ventilators vind je tegenwoordig in mooie eigentijdse kleuren. Met een beetje creativiteit kunnen de apparaten de aanblik van de woonkamer zelfs verbeteren.

Life hack

Een doe-het-zelf airconditioner werkt ook in de woonkamer prima. Overdag is het zelfs nog eenvoudiger. Je zet gewoon een kom met ijsblokjes voor een tafelfan, en de directe omgeving blijft aangenaam koel. Van tijd tot tijd zal je ijsblokjes moeten aanvullen.

De woonkamer goed ventileren

Houd bij het positioneren van ventilators in de woonkamer rekening met de afvoer van ’verzadigde’ binnenlucht. Bij warm weer zijn bacteriën, schimmels en andere micro-organismen die in de lucht rondhangen immers actiever dan normaal. Ook de koolstofdioxide die door jou en je huisgenoten wordt uitgeademd kan de binnenlucht op den duur ongezond maken. Te veel CO2 zorgt ook nog voor extra opwarming.

Zet een zwenkende ventilator in een deuropening

Laat een zwenkende ventilator langs een deuropening passeren, waardoor verzadigde lucht en stofdeeltjes de ruimte makkelijker kunnen verlaten. Een ingebouwde ionisator helpt bij het reinigen van de binnenlucht. Het apparaatje maakt stofdeeltjes en micro-organismen zwaarder, waardoor ze neerstorten.

Een ionisator vind je doorgaans op luxere modellen torenventilators.

Houd bij de ventilatie eveneens rekening met de aanvoer van verse buitenlucht. Plaats een fan in de nabijheid van een open raam, zodat er lucht van buiten naar binnen wordt gezogen.

Investeer in degelijke ventilatoren

Het is verstandig om in degelijke ventilatoren te investeren. De moderne modellen maken minder geluid, en hebben vaak afstandsbediening en een timer. Ze zijn ook aanzienlijk zuiniger dan oudere modellen. Als je ze slim gebruikt maken ze een airconditioner overbodig. Met lagere aanschafkosten, en lagere maandelijkse energielasten kun je de slaapkamer, woonkamer en alle andere ruimtes in huis perfect ventileren.

Ventilator naar binnen of buiten richten?

Richt ventilatoren naar buiten! Wanneer het apparaat naar buiten gericht is, duwt hij namelijk de warme lucht weg en creëert zo een luchtstroom. Dit zorgt ervoor dat de warme lucht naar buiten wordt geblazen, waardoor de temperatuur in de kamer daalt.

Ventilator voor open raam?

Het apparaat voor een open raam zetten is een goed idee mits het buiten koeler is dan binnen! Je wilt natuurlijk niet tropische warme lucht je huis inhalen!

Deurventilator

Er bestaat ook nog zoiets als een deurventilator! Deze zijn speciaal gemaakt om lucht te laten circuleren bij deuren. Ze worden vooral gebruikt in zogenoemde commerciële gebouwen, zoals restaurants. Op bol.com vind je ze dan ook niet. Als particulier kun je een zwenkend model in de deuropening zetten, om hetzelfde effect te creëren.

Kosten Airco versus ventilatoren

Als het om de kosten gaat, zijn ventilatoren echt veel en veel goedkoper dan airco’s! Kijk maar:

Consumentenbond: wat is de beste?

Met een 8,0 kwam de Duux Statiefventilator Whisper Flex Smart DXCF serie als beste uit de test bij de Consumentenbond in april 2023. Dit is een zogenoemde statiefventilator.

Hij heeft maar liefst 26 niveau’s van snelheid van blazen.

De Beste Koop is volgens De Consumentenbond de Honeywell HSF600BE. Dit is ook weer een statiefmodel:

Mijn conclusie

Door dit artikel zijn ventilators beslist in mijn achting gestegen. Ik wist bijvoorbeeld niet dat ze kunnen helpen om de lucht in je huis te zuiveren. De tip om een zwenkend model langs een deuropening te laten gaan vind ik wat dat betreft een eye-opener.

Wist je dat er ook speciale ventilators voor de verwarming zijn? Daarmee kun je flink besparen op je energierekening.

Wat voor soort verkoelende apparaten heb jij in huis?

N.B. Lees ook mijn posts: radiator ventilator en Ventileren versus luchten