Is bakpapier ongezond?

Last updated on August 26th, 2024 at 09:06 am

In een reactie op mijn blogpost over de juiste cakevorm kiezen en bakpapier gebruiken schreef iemand:

‘Dus, je bent bang voor ijzeroxide aka roest en gaat dan iets veel meer chemisch behandeld en nog meer in het zwarte hoekje zittend als bakpapier gebruiken ter compensatie? I’m lost.’

Tsja, er zijn inderdaad enge verhalen over bakpapier, en dat dit ongezond zou zijn.

Naar aanleiding van Selena’s reactie besloot ik om me er dan toch maar eens in te verdiepen. Maar eerlijk gezegd was mijn eerste reactie wel:

‘Ik word daar zo moe van.’

Want wat is er toch veel gevaarlijk en niet duurzaam….

Wat is bakpapier?

Bakpapier is papier dat is behandeld met een dunne coating van siliconen. Die siliconenlaag zorgt voor de anti-aanbak-eigenschappen van het bakpapier. Ik gebruik bakpapier graag als alternatief voor een cakevorm invetten.

Het laagje op bakpapier voorkomt dat je baksels aan het papier blijven kleven.

Ik heb nu nooit meer dat de helft van de cake blijft vastplakken aan mijn cakevorm. Behalve in cakevormen gebruik ik bakpapier ook om mijn oven schoner te houden. Als ik bijvoorbeeld gehaktballen in de oven maak, dan leg ik altijd een vel bakpapier onderin. Dat kan ik daarna simpelweg weggooien, en zo hoef ik niet te schrobben en te boenen om de bakplaat weer schoon te krijgen.

Tot zover de voordelen van bakpapier! Nu terug naar de enge verhalen.

Is bakpapier ongezond?

Het probleem met bakpapier is dat er PFAS in kan zitten. Je weet wel, die stof die de hele tijd in het nieuws is! De rol van PFAS is om bakpapier water- en vetafstotend te maken. Op de site van het AD staat te lezen dat PFAS slecht is voor je immuunsysteem, en dat het invloed heeft op je leverfunctie, cholesterol en het geboortegewicht. Met andere woorden: je wilt het dus liever niet binnenkrijgen. Dat brengt me op de vraag:

Hoeveel PFAS krijg je binnen via bakpapier?

Volgens Wieke van der Vossen, voedselveiligheidsexpert bij het Voedingscentrum, is dat maar een klein beetje. Het is wel belangrijk om goed de gebruiksaanwijzing te lezen en een stuk bakpapier niet vaker dan 1 keer te gebruiken.

Kwaliteitsverschillen in bakpapier

Het ene bakpapier is het andere niet. Hieronder een overzicht van verschillen in kwaliteit:

• Heeft het één laagje siliconen of twee.
• Het soort siliconen dat is gebruikt: 100% zuivere of onzuivere siliconen?
• Wit of bruin bakpapier.
• De dikte van de vellen.
• De mate van hittebestendigheid oftewel hoe goed het tegen hoge temperaturen kan.
• De antikleef kracht.
• De grootte van de vellen.
• Is het een rol die je zelf moet knippen of losse vellen? Ik heb beide gehad, maar vind de vellen makkelijker omdat ik eh… gemakzuchtig ben….

Is bakpapier ongezond: Bruin versus wit bakpapier

Als we het dan toch over problematisch bakpapier hebben, is het goed om te weten dat bruin bakpapier minder kwalijk is dan wit bakpapier. Zowel voor je gezondheid als voor de natuur. Dat komt omdat het productieproces van wit bakpapier doorgaans meer bleekmiddelen en chemicaliën omvat. Is duurzaamheid een belangrijk criterium voor jou? Kies dan liever voor bruin bakpapier.

Bakpapier van de Action

Uiteraard heb ik mijn bakpapier van de Action… Ik heb op de doos gekeken en er staat niet specifiek op dat er geen PFAS in zit. Ik vermoed dat het er dus wel in zit. Positief is dat het bakpapier van de Action bruin is en niet wit.

Het Hema bakpapier wil ik even laten zien simpelweg omdat ze het zo leuk presenteren:

Maar het is wit, en dus zeker minder duurzaam. Ook staat er niks op over PFAS.

Afgezien van de kwestie dat bakpapier ongezond kan zijn, veroorzaak je er ook afval mee. Dus, wat zijn goede alternatieven voor bakpapier?

Bakpapier alternatieven

Als het om mogelijke gevaren voor je gezondheid gaat kun je kiezen voor PFAS vrij bakpapier.

If You Care bakpapier dat PFAS vrij is

Bij ecomondo.nl kost If You Care bakpapier zo’n 5 euro. Dit is zowel duurzaam, want het is composteerbaar, als veilig als het gaat om enge stoffen.

BrandNewCake herbruikbaar vel

Een siliconen bakmat ook wel kleefmat genoemd

Een ander duurzaam alternatief is een siliconen bakmat. Maar ja, dan krijg je weer het gevaar van de zogenoemde ‘weekmakers’! Dus als je kiest voor een siliconen bakmat let dan op dat die van goede kwaliteit is. En ik heb een veilige siliconen bakmat gevonden:

Deze bakmat is ‘BPA-vrij waardoor hij gemaakt is van niet-giftige(non-toxic) siliconen wat hem niet giftig maakt.’ Bovendien krijgt hij met 90 reviews een mooie 4,4 op bol.com.

Een bakmat is uiteraard ook duurzamer omdat je die vaker kunt gebruiken.

En dan heb je ook nog 4-in-1 keukenfolie dat ook als bakpapier kan fungeren:

En deze heeft echt hele goede papieren! Lees maar:

‘100% ongebleekte cellulose uit Europees dunninghout, FSC- en PEFC-gecertificeerd. Chloor- en zuurvrij, vrij van chemische toevoegingen, siliconenvrij, vetvrij en hittebestendig tot 220° C. Voedselveilig, ademend, volledig natuurlijk, zonder coating, zonder impregnering, zonder lak.’

Mij hebben ze overtuigd!

Is bakpapier ongezond samenvattend

Dat er in het meeste bakpapier een beetje PFAS zit, daar lijkt iedereen het wel over eens. In theorie is de hoeveelheid PFAS die je binnenkrijgt via bakpapier niet gevaarlijk voor je gezondheid. Maar zelf denk ik nu wel:

‘Misschien kan ik dan toch beter gewoon even de glazen cakevorm invetten met boter, en dan ben ik van het hele probleem af!’

Zo deed mijn moeder het ook altijd. Sterker nog, zij deed eerst een laagje boter en dan strooide ze er ook nog een beetje bloem overheen. Daarna de bakvorm even goed schudden zodat de bloem zich mooi verspreid en dan het cakedeeg erin.

Als het gaat om het opvangen van vet uit mijn gehaktballen blijf ik bakpapier gewoon gebruiken. Het komt dan namelijk niet in contact met mijn voedsel; het is puur om mezelf huishoudelijke arbeid te besparen. Wel is het dan verstandig om composteerbaar bakpapier te gebruiken in verband met het milieu.

In volgorde van gezondheid/duurzaamheid:

• Gewoon je cakeblik invetten met boter en bestuiven met bloem
• PFAS vrij bakpapier dat ook nog eens composteert.
• Een Krumble siliconen bakmat die veilig is.
• Bruin bakpapier. Gelukkig is het bakpapier van de Action bruin!
• Wit bakpapier

Hoe gebruik jij bakpapier?