Voor mijn leesgroep moest ik het tweede boek van Els van Steijn lezen: De fontein maak wijze keuzes.

Ik zeg er graag bij 'moest,' want ik had wel weer een beetje weerstand.

Maar net als bij Els' eerste boek De fontein vind je plek, werd ik toch wel weer gegrepen door wat ze schrijft.

De fontein maak wijze keuzes

Het boek De fontein maak wijze keuzes van Els van Steijn is het vervolg op haar eerste boek. Je kunt de boeken los van elkaar lezen.

Maar waar gaat het ook alweer over met die fontein?

Els van Steijn gebruikt de fontein als metafoor voor het gezin en de familie waartoe je behoort. Je ouders zitten boven jou in de fontein, daaronder komen jij en eventuele broers en zussen. Zie de afbeelding bovenaan deze post.

Waar het volgens Els omdraait is dat je in je eigen bakje in de fontein moet blijven, want dan stroomt de fontein optimaal door. Met andere woorden: de kwaliteit van je leven wordt volgens Els bepaald door onzichtbare wetmatigheden. Het is de kunst deze voor je te laten werken, in plaats van je er tegen te verzetten..

Blijf in je eigen bakje van de fontein

Het probleem is dat wij als mens vaak 'opstijgen' of juist 'afdalen'. Als je moeder bijvoorbeeld een groot beroep doet op jou als kind, dan daalt zij af en jij stijgt op in de fontein. Je staat dan niet op je eigen plek.

Als je niet op je eigen plek staat in de fontein dan 'stroomt' het niet in je leven.

Dan moet je overal heel hard voor werken, en zul je soms merken dat dingen maar niet willen lukken. Het is hetzelfde als tegen de stroom in zwemmen. Dat kost gewoon veel meer energie, dan als je gewoon met de stroom meegaat.

Hoe voorkom je dat je in het verkeerde bakje van de fontein gaat zitten?

Dat begint met accepteren van je ouders, met zowel hun goede als hun slechte kanten. Els van Steijn benadrukt dat je ouders een package deal zijn. Je krijgt hun goede dingen, maar ook de slechte dingen.

Je ouders geven je wat ze kunnen. Als je je ouders veroordeelt of afwijst, stijg je op in de fontein. Met alle gevolgen vandien.

Maar wat nou als je vader je heeft misbruikt? Of als je moeder je heel slecht heeft behandeld?

Dan nog is het de kunst om je vader of moeder te aanvaarden en te accepteren als de package deal die ze zijn, zegt Els van Steijn. Ook als wat ze gedaan hebben echt verwerpelijk is.

Het systeem bekommert zich namelijk niet om ethiek, zegt Els. Dus ook al voelt het nog zo oneerlijk, omdat je ouders je echt vreselijke dingen hebben geflikt, dan nóg is het in jouw belang ze te accepteren.

Want als je je ouders afwijst, wordt je leven een stuk lastiger.

Bovendien is de kans dan groot dat je juist het gedrag van je ouders overneemt dat je afkeurt! Dat komt door de krachten van het systeem, volgens Els van Steijn. Je zou je familiesysteem kunnen vergelijken met een mobiele: die wil ook in evenwicht zijn. Als je een deel van jezelf afwijst, dan ontstaat er een disbalans, en het systeem wil die compenseren.

Het doet me een beetje denken aan de stelling dat het in het belang van een slachtoffer is om een dader te vergeven.

Wat heeft de fontein te maken met wijze keuzes?

Tot zover de korte samenvatting van het eerste boek. Wat voegt het boek De fontein maak wijze keuzes hieraan toe? In haar tweede boek gaat Els van Steijn dieper in op wat ze in het eerste boek zei. Het gaat nu om meer inzicht en zelfkennis te krijgen. En die inzichten kun je vervolgens gebruiken om wijzere keuzes te maken.

10 passages uit De fontein maak wijze keuzes die mij troffen

1. Je bent er dus, je mag er zijn. (Je hoeft je plek niet te 'verdienen'.)
2. Je bent zoals je bent en niet zoals je wilt zijn.
3. Als je niet goed op jouw plek in de fontein staat, ga je onbewust in tegen wetmatigheden waar je niet omheen kunt. (...) Deze systemische principes zijn maar matig te compenseren met doelgericht gedrag, een volwassen mindset, discipline of doorzettingsvermogen. Met andere woorden: met flink je best doen lukt het soms alsnog niet!
4. Wil je goed voor je eigen kinderen zorgen? Zorg dan dat jij goed op jouw plek in de fontein staat. Met andere woorden: ruim je eigen 'shit' op, zodat je daarmee niet ongewild je kind belast.
5. Het gedrag dat een mens vertoont is de best mogelijke keuze van dat moment, want anders had iemand ander gedrag vertoond. Als je ouders steken hebben laten vallen, kun je hieraan denken volgens Els van Steijn. 'Ouders geven wat ze kunnen geven. Als ze meer hadden kunnen geven, hadden ze dat gedaan. En dit geldt ook voor jezelf.
6. Als je getrouwd bent en kinderen hebt, gaat dit systeem voor je familiesysteem van herkomst. Je eigen gezin moet je voorrang geven.
7. Els deelt niet het idee dat je altijd je kwetsbaarheid moet laten zien. Want niet elk mens heeft 'het bewustzijn, de vaardigheden en het fatsoen om adequaat om te gaan met kwetsbaarheid.' Soms is het daarom beter je kwetsbaarheid even te parkeren.
8. Volgens Els zijn antidepressiva minder geschikt om iets te verwerken omdat je de zogenoemde primaire emoties minder voelt. 'Juist door het voelen van primaire emoties kan een wond helen.'
9. Wat je afwijst zal zich gaan manifesteren. Els vergelijkt dit met een bal die je onder water duwt. Dat kost veel kracht, en als je even niet oplet schiet de bal omhoog. 'Om dit te voorkomen, kun je de wijze keuze maken om de kant van de medaille die je minder leuk vindt beheersbaar aan te gaan. Je brengt de bal onder water rustig in je eigen tempo naar boven.'
10. Els citeert Bertholt Brecht: 'Ik sta even stil en dat is een hele vooruitgang.'

De fontein maak wijze keuzes mijn conclusie

Door je bewust te worden van patronen in je gezin en familie kun je ze doorbreken. Dat geeft vrijheid en ruimte,  en je kunt dan wijzere keuzes maken.

Je wordt door dit boek als het ware wakker geschud. Je wordt niet meer 'geleefd' door de onzichtbare, belastende patronen van de systemen waarin je zit, en kunt bewust kiezen wat je wilt en doet. Els doel met dit boek is:

'Je bewust maken van welke invloed je nu eigenlijk wel of niet hebt, zodat je wijze(re) keuzes in je leven kunt maken, waardoor je het jezelf goed of nog beter kunt laten gaan. Daarvoor is het nodig dat je steeds beter leert waarnemen en leert zien wat er echt is.'

Ik vond De fontein maak je eigen keuzes een veelomvattend boek! Het is duidelijk geschreven en in begrijpelijke taal. Dat is fijn want de inhoud van het boek kan soms best confronterend zijn, en daagt je bovendien uit om met andere ogen naar jezelf te kijken. Eén van de dingen die ik regelmatig dacht toen ik De fontein las was:

'Ik moet in therapie!'

Niet het prettigste gevoel moet ik zeggen... Maar door De fontein kreeg ik het gevoel dat ik allerlei issues heb, die ik hoognodig onder ogen moet zien. Ik ging op een gegeven moment zelfs googlen of ik een afspraak kon maken bij Els van Steijn, of een familieopstelling kon doen.

Maar die zijn allemaal in Utrecht, en dat vind ik te ver. Daar zitten vast ook weer allerlei systemische krachten achter verborgen!

Interview met Els van Steijn over o.a. de fontein maak wijze keuzes

Wiggert van Eindbazen interviewt Els uitgebreid over alles wat ze ook in De fontein vind je plek en De fontein maak wijze keuzes schrijft.

Er zijn ook talrijke podcasts met gesprekken met Els van Steijn.

Boek De fontein maakt wijze keuzes kopen

Beide boeken van Els zijn te koop bij bol.com of je lokale boekhandel. De fontein maak wijze keuzes is voor 29,95 te koop evenals het eerste boek De fontein vind je plek. De ebook en de luisterboekversie kosten maar de helft. Maar dit is wel een boek dat fijn is om op je nachtkastje te hebben.

Het eerste boek: De fontein vind je plek

Het tweede boek: De fontein maak wijze keuzes

Zelf leende ik het als ebook van het boek De fontein maak wijze keuzes in de online bibliotheek.

Op welke plek sta jij in de fontein?