De vrouw en zijn hoofd: prentenboek

‘Mijn’ bibliotheek heeft altijd een grote tafel met daarop alle nieuwe aanwinsten. Het is één van mijn favoriete plekjes in de bieb! Dit keer stond daar het boek De vrouw en zijn hoofd uitgestald. Nieuwsgierig geworden door de titel en de afbeelding op de cover, pakte ik het op. Op de achterkant van het boek las ik:

‘Na een bezoek aan de dokter komt een vrouw thuis met alleen nog het hoofd van haar man. Zijn lichaam werkte niet meer, maar het hoofd is nog helemaal in orde…’

En daaronder de tekst: ‘Een tijdloos en troostrijk sprookje over alles wat je wél hebt.’

De vrouw en zijn hoofd

Dit boek bestaat uit 32 bladzijden, met grote tekeningen en weinig tekst. Je hebt het dus zo uit. Het is bijna een soort prentenboek voor volwassenen. Op basis van de tekst op de achterkant van het boek meen ik te begrijpen dat dit boek gaat over kijken naar wat je nog wél hebt en daar tevreden mee zijn. ‘Niet klagen, maar dragen?’

Als je lichaam je in de steek laat

Het onderwerp vind ik fascinerend: je hoofd doet het nog prima, maar je lichaam laat het afweten. Ik moet onwillekeurig aan Martijn Krabbé denken die ongeneeslijk ziek is. Of aan Eva Hermans die op 26-jarige leeftijd overleed aan de gevolgen van longkanker. Allebei mensen waarbij het hoofd het nog prima deed, maar het lichaam niet. In het boekje De vrouw en zijn hoofd wordt dit probleem heel simpel opgelost: Het hoofd wordt van de man wordt van zijn lichaam gescheiden, en zijn vrouw neemt zijn hoofd mee naar huis.

‘Het was even wennen, maar de vrouw had altijd zielsveel van de man gehouden, dus ook van zijn hoofd.’

Dat de vrouw alleen nog maar het hoofd van haar man had was ‘niet altijd handig,’ maar ‘het is wat het is,’ aldus de vrouw. Als lezer krijg je de indruk dat ze best gelukkig verder leven.

Als je hoofd je in de steek laat

Maar dan begint de vrouw steeds dingen te vergeten. De arts stelt, net als destijds bij de man, een rigoureuze oplossing voor. Het hoofd van de vrouw wordt gescheiden van haar lichaam:

‘En zo kwam het hoofd van de man die dag thuis met alleen het lijf van de vrouw.’

En zo leven ze samen verder. Het boek eindigt met:

‘Het was anders, maar zeker niet minder. Want het was wat het was.’

Humoristisch

Op Leeswijzer.be omschrijven ze de stijl van De vrouw en zijn hoofd als: ‘puntgave taal met droge humor.’ Het Parool heeft het over ‘sobere zinnen’. Daar sluit ik mij graag bij aan. Ik moest lachen om de opmerkingen van de zoon van de man en de vrouw. Zo zegt de zoon: ‘Nu ben ik onderdeel van een samengesteld gezin.’ Ook moest ik glimlachen toen ik las dat, ‘iets makkelijks koken’ de specialiteit van de vrouw was.

Wilsbekwaamheid

Schrijnend is het gesprek dat de verwarde vrouw en haar man bij de huisarts hebben. De huisarts vertelt de rigoureuze oplossing voor haar geheugenproblemen, en dat de vrouw erover kan nadenken, waarop de vrouw antwoord:

‘Nadenken over wat?’

Dat ze dan al niet meer weet wat er seconden geleden besproken is illustreert de ernst van haar problemen. Maar op volgende pagina vervolgt het verhaal met de zin:

‘En zo kwam het hoofd van de man die dag thuis met alleen het lijf van zijn vrouw.’

Dat trof mij aangezien de vrouw daar waarschijnlijk niet actief mee heeft ingestemd: daarvoor was ze ‘te ver heen’. Deze wending deed me denken aan al die mensen die lijden aan dementie en daardoor noodgedwongen in een verpleeghuis wonen. Er is na de diagnose dementie maar een beperkte periode waarin je kunt kiezen voor euthanasie. Als je iets te lang wacht, ben je niet meer ‘wilsbekwaam,’ en mag het dus niet meer. En ook al heb je dan je hele leven gezegd: ‘Zo wil ik niet leven,’ dat doet er dan niet meer toe.

In het geval van dit sprookje kon de vrouw niet meer goed oordelen over de behandeling, en hebben de huisarts en haar man voor haar gekozen. Dat is pas echt een sprookje ; )

Tot slot

De vrouw en zijn hoofd is een filosofisch sprookje met mooie sobere tekeningen en een enigszins absurd verhaal. Maar wie niet moeilijk doet over het realiteitsgehalte vindt een prachtig verhaal over liefde en acceptatie.

De vrouw en zijn hoofd kopen

Je vindt De vrouw en zijn hoofd onder andere bij bol.com en natuurlijk je plaatselijke boekwinkel. Het is zowel een mooi leesboek als een prachtig kijkboek. Ik denk dat het ook daarom ook leuk kan zijn als cadeautje. Op bol.com vind je een gratis inkijkexemplaar!