Hoe praat je met kinderen over de dood?

Steeds vaker krijgen juffen, en de zeldzame meester, op de basisschool te maken met kinderen die nog niet zindelijk zijn. Veertig jaar geleden waren kinderen gemiddeld zo’n 7 maanden eerder zindelijk dan nu. Ik was benieuwd wat destijds dan het advies voor zindelijkheidstraining was. Dus pakte ik mijn Handboek voor Moeder en kind uit 1966…

De Amerikaanse Sue Fabisch zingt er een prachtig liedje over: ‘Little eyes watching,’ over hoe kinderen alles zien wat je doet. En dat je dus moet opletten dat je niet het verkeerde voorbeeld geeft. Eén van de dingen die ik als moeder erg belangrijk vind is geen schuttingtaal gebruiken. Ik ben zelf ook opgevoed met…

Ik geef het niet graag toe, maar ik keek dagelijks het programma Utopia. En één van de dingen die me opviel, was dat bijna niemand het huishouden deed. Het werd er viezer en viezer. Op een gegeven moment hadden ze zelfs een kakkerlakkenplaag. Regelmatig kwamen er nieuwe bewoners die het huishouden op orde willen brengen…

Ik hoor het nog geregeld: ‘Kinderen worden sneller zindelijk als ze katoenen luiers dragen.’ De gedachtegang is ook heel logisch. Bij een stoffen luier voelt het kind letterlijk nattigheid. Dat bevordert de bewustwording van plassen en poepen, en leidt er toe dat een kind eerder op een potje of wc gaat plassen. Maar mijn ervaring…

Als ik ga hardlopen, en alleen ben met mijn gedachten en countrymuziek, dan kom ik van alles tegen. Zoals deze bloem waarachter ik allerlei levenslessen vermoedde. Levenslessen onderweg De eerste levensles die ik meende te zien was: ‘Ga op tijd naar de kapper! Wacht niet te lang.’ Gesproken door de hoge bloem met het ontplofte…

We zaten aan het avondeten toen mijn jongste zoon terloops opmerkte: ‘Hij heeft me genaaid.’ Ik slikte zowel mijn aardappel als mijn weerstand tegen zijn woordkeuze in, en vroeg: ‘Wat is er gebeurd dan?’ Het bleek om een mislukte samenwerking te gaan met een collega student. Oftewel: de collega student deed niets, en mijn zoon…