Wie is er verantwoordelijk voor huiswerk: school, kind of ouders?
Wie is verantwoordelijk voor huiswerk: het kind, de ouders of de school?
Uit de comments naar aanleiding van mijn vorige post over het magister op middelbare scholen, bleek dat het magister voor sommige scholen een manier is om de verantwoordelijkheid van cijfers, en prestaties van de leerling, bij de ouders neer te leggen.
Een van de comments kwam van Hsm, die er op wees dat tegenwoordig 1 op de 3 leerkrachten onbevoegd voor de klas staat.
Dat was wel even schrikken!
Dus toen ik in de Elsevier (43, 2011) een artikel las over de explosieve toename van huiswerkinstituten las ik dat met andere ogen.
Gebruiken ouders huiswerkinstituten om de gaten die middelbare scholen laten vallen, te dichten?
Wie is verantwoordelijk voor extra begeleiding aan leerlingen?
In het artikel werd onder meer deze prangende vraag gesteld:
'Wie is er verantwoordelijk voor extra begeleiding, als een kind dit nodig heeft?'
De meningen hierover verschilden. Eén directeur vond dat het weliswaar de taak van de school is om kinderen te leren hoe ze huiswerk moeten maken, 'maar het is niet aan de school om er vervolgens op toe te zien hoe en wanneer ze dat in de praktijk doen.'
Andere scholen zijn het hier niet mee eens, en bieden zelf huiswerkbegeleiding aan. Zij huren bijvoorbeeld een huiswerkinstituut in, en bieden dit dan op school aan.
Geen begeleidingsplicht, wel meldplicht
Persoonlijk vind ik het niet de taak van middelbare scholen om in de gaten te houden of leerlingen hun huiswerk wel maken. Die verantwoordelijkheid ligt wat mij betreft in de eerste plaats bij de leerlingen, en op de tweede plaats bij de ouders. Zeker als dat huiswerk na schooltijd gemaakt wordt.
Maar het lijkt me wél de verantwoordelijkheid van de school om het ouders te mélden als een kind duidelijk zijn huiswerk niet maakt. Dan kunnen die ouders daar vervolgens mee aan de slag. Het magister als excuus gebruiken om ouders niet in te lichten als het op school niet goed gaat, vind ik níet kunnen.
Bijles versus huiswerkbegeleiding
Een speciale vorm van huiswerkbegeleiding is bijles: daarbij wordt een leerling bijgespijkerd in een vak waarmee hij het het moeilijk heeft. Zo bracht ik zelf menige middag door met mijn slimme achterneef, die mij met lovenswaardige zelfbeheersing hielp met wiskunde, want daar snapte ik dus echt niks van.
Het prijskaartje van huiswerkbegeleiding is hoog
Maar de huiswerkbegeleiding waar de Elsevier over bericht heeft niets met bijles te maken: het gaat om vijf dagen per week, professionele hulp. En daar hangt een flink prijskaartje aan! De meeste instituten rekenen tussen de 350 en 550 euro per maand.
Huiswerkjuf via Marktplaats
Onze oudste zoon gaat naar het speciaal onderwijs, maar heeft volgens de docenten daar, toch nog huiswerkbegeleiding nodig. Hier in de buurt zijn drie huiswerkinstituten, die ik allemaal heb bezocht, maar die allemaal te duur bleken.
Bovendien was je verplicht vijf dagen 'af te nemen'! Uiteindelijk heb ik via Marktplaats een docente Economie gevonden die hem 1 keer in de week begeleidt. Aangezien onze zoon zijn huiswerk meestal op school al heeft, is dit voor ons een prima oplossing.
Samenvattend!
Wat mij betreft is huiswerk in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van het kind, en daarna van de ouders. Niet van de school, omdat huiswerk in de thuissituatie wordt gemaakt. Hetzelfde geldt voor opvoeden: dat vind ik ook mijn verantwoordelijkheid. Die neem ik graag op mijn schouders, zodat leerkrachten kunnen doen waar zíj voor zijn: lesgeven.
Maar tegelijkertijd vind ik de school wel verantwoordelijk voor de schoolprestaties van het kind in het algemeen: er moet goed onderwijs gegeven worden, en ze moeten bij ouders aan de bel trekken als het niet goed gaat. Ook mag de school best corrigerend optreden als kinderen zich misdragen, maar dan ook wel weer graag met een bericht naar de ouders toe, zodat die actie kunnen ondernemen.
Wie heeft huiswerk bedacht?
Overigens vind ik dat huiswerk, de naam zegt het al, thuis gemaakt moet worden. Daarom heet het immers huiswerk. Dus het wonderlijke concept dat kinderen tegenwoordig op school huiswerk maken, in plaats van dat ze les krijgen, vind ik maar raar.
Maar wie heeft eigenlijk het concept van huiswerk bedacht?
Het idee van huiswerk is geboren uit de behoefte aan extra oefening en studie buiten de schooltijden. Hoewel het moeilijk is om precies één persoon aan te wijzen die huiswerk heeft bedacht, kan worden gezegd dat huiswerk al eeuwenlang een praktijk is in het onderwijssysteem.
In Griekenland kregen ze al huiswerk!
In de oudheid werden studenten vaak aangemoedigd om thuis te studeren en extra oefeningen te doen. In het oude Griekenland kregen leerlingen bijvoorbeeld al opdrachten om thuis te voltooien. Ook in het oude Rome was er sprake van huiswerk, waarbij studenten hun lessen thuis moesten voorbereiden en taken moesten maken.
In de moderne tijd is het concept van huiswerk verder ontwikkeld. Pioniers op het gebied van het moderne onderwijssysteem, zoals de Duitse pedagoog Friedrich Fröbel en de Amerikaanse pedagoog Horace Mann, hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van het idee van huiswerk.
Zij benadrukten het belang van regelmatige studie buiten de klaslokalen om de leerprestaties te verbeteren.
Kortom, hoewel huiswerk niet kan worden toegeschreven aan één specifieke persoon, is het concept door de eeuwen heen ontwikkeld en geïntegreerd in het onderwijssysteem. Het doel van huiswerk is studenten de mogelijkheid bieden om extra te oefenen en te leren buiten de reguliere schooluren.
Leestip
Hoe zien jullie dit? Wie is nou verantwoordelijk voor wat?
Ik vind dat kinderen en ouders verantwoordelijk zijn voor het al dan niet maken van huiswerk. Wel vind ik dat de school tijdig aan de bel moet trekken als het niet goed gaatop school, want kinderen blijven kinderen en staan niet altijd te springen om ook slechte resultaten te communiceren. Ouders kunnen dat met zo'n magister dan in de gaten houden, maar dat ontslaat de school wmb niet van een meldplicht. Ik vind dat scholen en ouders zich samen in keten zetten voor het kind.
Ik ben het met LLMM eens; er zou sprake moeten zijn van communicatie (al is het maar een mailtje oid) tussen ouders en school. Zeker in de eerste jaren op de middelbare school. Persoonlijk zou ik niet kiezen voor een huiswerkinstituut. Schooldagen zijn al lang zat, namelijk. Als zoonlief naar de middelbare school gaat, mag hij eerst even thuis lekker bijkomen. Maar ik zou hem in het begin wel leren leren. Leren om zijn zaakjes te regelen. Dat kunnen ze natuurlijk niet zomaar vanzelf.... Gelukkig heb ik er de tijd voor en ervaring in (leren/studeren). Mochten er vakken moeilijk blijken te zijn die verplicht zijn, dan zou ik wel een bijles-gever misschien inschakelen. Al denk ik dat manlief en ik samen wel een eind zullen komen; ik ben goed in talen, geschiedenis, maatschappijleer, creatieve vakken en manlief is weer goed in de exacte vakken. Dus ik verwacht het niet nodig te hebben, eigenlijk. Maar je weet het nooit, natuurlijk.
Dus de ouders hebben wat mij betreft wel een groot deel van de verantwoordelijk over of kinderen huiswerk maken.
Pas in de hogere leerjaren mag je verwachten dat he kind het zelfstandiger doet. Het heeft dus een 'begeleide verantwoordelijkheid'.
Omdat zoonlief op een jenaplan-school zit, leert hij nu al zijn taakjes zelfstandig in te delen. Dat zal de overgang wel makkelijker maken, denk ik.
Tja, ik heb inmiddels de jongste in de eindexamenklas VWO. Oudste twee studeren nu.
Een paar anekdotes:
Maakte mee dat in de eerste en tweede klas leerlingen als 'tutor' werden ingezet: elkaar bijles geven. Maar bij een toets bleek dat de tutoren hun medeleerlingen e.e.a. toch verkeerd hadden aangeleerd, moest er voor iedereen een punt bij het cijfer opgeteld worden, als compensatie.
Ik heb meegemaakt dat er een leraar-in-opleiding (zij-instromer uit het bedrijfsleven) voor de klas stond en natuurkunde, plus Natuur, Leven en Technologie moest geven. Maar hij beheerste de stof niet. Hij wilde de vakken niet geven, vertelde hij de klas, maar moest wel van de directie. Eén leerlinge beheerste de stof wel, en legde het de klas haarfijn uit. De leraar luisterde toe. In het begin was het lachwekkend, maar later niet meer. Later, dat betekende in dit geval toen de helft van de klas bijles nodig had, of afstroomde. Betavakken snap je echt niet zomaar, ook al ben je nog zo zelfstandig, die moeten meestal uitgelegd worden (een uitzondering daargelaten). Wij maakten mee dat zeer zelfstandige leerlingen (Montessori en Jenaplan achtergrond) zeer zelfstandig met de betavakken aan de slag gingen en zelf wat gingen modderen. Uiteraard haalden ze dan een 3 voor het examen.
Maakte mee dat er een docente wiskunde A werd aangesteld voor de bovenbouw havo. Ze had zo'n zwaar Russisch accent dat ze niet te verstaan was. Mind you, voor de maatschappijprofielen Havo, die meestal al niet zo goed in wiskunde zijn. Wij spraken de docente op een ouderavond en schrokken ons wezenloos. Hoe kon zo'n onverstaanbaar brabbelende vrouw onze zoon en zijn klas nu wiskunde uitleggen? Ze is na 4 maanden 'vakkkundig weggewerkt', maar toen was de schade, de achterstand, al een feit.
Zo, genoeg anekdotes. Wil je meer hierover weten: http://www.beteronderwijsnederland.nl.
Groet, Hsm
@ HSM: Wat jij zegt is natuurlijk heel erg gekleurd. Echt niet elke school in Nederland is zo, er bestaan ook hele goede scholen. Een openbare of een christelijke school bijv. vind ik al een wereld van verschil in kwaliteit. Ik heb zelf op een keurige, witte, christelijke school gezeten waar docenten stuk voor stuk enorm bekwaam waren. En de slagingspercentages behoorden tot de hoogste van ons land(en nee, er werd niet gerotzooid met schoolexamens, deze waren juist van een moeilijker niveau dan de centrale examens).
Ik ben het helemaal met LLMM eens!
@Ecofabulous, dit was een goede school. Stond te boek als 'stabiele kwaliteitsschool'. Algemeen bijzonder (dus doorgaans welgesteld) en gelegen in de streek waar men met een bepaalde 'r' spreekt..
Het kost wat moeite om achter de schermen te kijken en te ontdekken wat 'kwaliteit' nu echt is en vooral wat het niet is. Groet, Hsm.
Ik ben het eigenlijk vooral met jou eens Vlijtig Liesje. Ik vind het de taak van school om te communiceren met de ouders en grotendeels de taak van de ouders om hier mee te werken in de opvoeding. Ook wat huiswerk betreft. Maar ik vind wel als leerlingen echt extra uitleg nodig hebben dat de school verantwoordelijk is om die te geven. Niet een of ander huiswerkbedrijf. Uiteindelijk biedt de school onderwijs aan en dat moet goed gegeven worden, en aangepast aan de leerling. Op voorwaarde dat de leerling zich natuurlijk 100% inzet! Als de leerling er met de pet naar gooit vind ik dat de verantwoordelijkheid niet meer bij de school mag gezocht worden. Op de school van mijn dochter is er nog geen sprake van huiswerk (kleuterschool) maar hier laten ze al fameuze steken vallen wat opvoeding en communicatie betreft. Je moet zelf vragen wat je wilt weten en dit wordt dan nog niet altijd in dank afgenomen. Vraag je niets, weet je niets. Leerlingen worden geen respect voor materiaal en elkaar bijgebracht... Ik vind het soms triestig gesteld met het onderwijs tegenwoordig. Al zijn waarschijnlijk niet alle scholen hetzelfde.