Wat zet je op een graf? Van materiaal tot stijl en tekst
Wat zet je op een graf?
Verschillende graven
Afgelopen oktober overleed onverwachts een buurman. Hij werd begraven op één van de oudere begraafplaatsen van Doetinchem. Als ik op een begraafplaats, loop kijk ik altijd graag naar de verschillende graven. Niet alleen naar wat er op een graf staat, maar ook naar eventuele teksten. Sommige graven zijn bedekt met een enorme grafsteen, andere graven hebben alleen een simpel kruis.
Op dit moment hoop ik nog lang te leven, en denk ik dat ik het liefst gecremeerd wil worden en dan ergens uitgestrooid. In dat geval vervalt de vraag een beetje. Hoewel je dan natuurlijk nog wel ergens een gedenksteen kunt neerzetten.
Hoe dan ook, ik neusde eens rond op het internet op zoek naar antwoorden.
Wat zet je op een graf?
Zoals zo vaak met dit soort dingen, ging er een wereld voor mij open. Want wat zijn er veel keuzemogelijkheden. Sterker nog, er zijn heuse 'trends' als het gaat om wat je op een graf zet.
Alleen als het gaat om het materiaal is er enorm veel keuze.
Materiaal opties wat betreft grafstenen
- Steen
- RVS
- Glas
- Staal
- Hout
- Brons
- Zwerfkei
- Lood
De goedkoopste grafsteen die ik tegenkwam kostte rond de 550 euro. Dan heb je het over een zogenoemd 'liggende grafsteen'. De prijzen voor een 'staande grafsteen' liggen ruim boven de 1000 euro.
Stijlen
- Budget
- Jong en eigentijds
- Kunstenaar
- Klassiek
- Natuurlijk
- Tempel
- Interactief: digitale grafsteen!
- Onderhoudsarm
- Met engelen
Vooral de digitale grafsteen intrigreerde mij. Het schijnt dat het in de toekomst zelfs mogelijk wordt om op zo'n grafsteen Facebookberichten af te spelen...
Tsja.
In Slovenië staat, volgens hen, de allereerste interactieve grafsteen:
Behalve dit soort grote dingen die je op een graf zet, heb je daarnaast ook nog zoiets als grafdecoratie ook wel grafaccessoires genoemd.
Wat zet je op een graf: grafdecoratie
Niet iedereen wil een grote grafsteen. Zelf lijkt het me benauwend om onder zo'n enorm brok steen te liggen, ook al ben je dan dood en merk je daar niets van. Maar ik vind het al claustrofobisch als 's avonds de gordijnen dicht zijn. En ik draag nooit panty's omdat ik dat benauwend vind. Dus wil ik ook niet onder zo'n enorme grafsteen liggen.
Dus stel je kiest voor een graf met plantjes, of een simpel kruis. Dan kan familie alsnog kiezen voor kleine dingen op je graf in de vorm van grafdecoratie. Zoals deze biddende vrouw die ik op bol.com vond:
Klik op de afbeelding voor meer informatie
Deze lantaarn is ook mooi:
Ze hebben zelfs porseleinen bloemetjes voor op een graf. Deze kwam ik tegen bij de Rouwwinkel:
Als je gecremeerd wilt worden en uitgestrooid, dan lijkt mij grafdecoratie ook mooi om zo'n plek te markeren. Als de plek zich daarvoor leent, en het is toegestaan uiteraard.
Teksten
Behalve een eventuele grafsteen of ornament, is er ook nog de vraag: 'Wat zet je op een graf?' als het gaat om teksten. Soms zie je alleen de naam van de overledene en de geboortedatum en datum van overlijden. Maar vaak zie je ook een tekst op een grafsteen staan.
Ik moet ineens denken aan een graftekst van de schrijver John o'Mill:
'Te midden van andere doodgoeie knullen,
rust hier de tandarts, dr, van Dulle.
Neem uw hoofddeksel af
en bedenk bij dit graf
hier ligt hij zijn laatste gat te vullen.'
Wat zet je op een graf: waarom is het belangrijk?
Waarom is het eigenlijk belangrijk hoe een graf vorm krijgt? Laat me beginnen met te zeggen, dat het niet voor iedereen belangrijk is. Er zullen mensen zijn die zeggen: 'Het kan mij niet schelen. Doe maar wat het handigst/goedkoopst is.'
Maar voor een grote groep is wat er op een graf gezet onderdeel van het afscheid, en ook een soort van zichtbare herinnering aan de overleden persoon. De tekst op een grafsteen kan een woord van liefde zijn, van afscheid. Of de woorden op een grafsteen worden gebruikt om kort iets te vertellen over iemand, en de belangrijke rol die hij in het leven speelde.
Met andere woorden, wat je op een graf zet kan grote sentimentele waarde hebben en een manier zijn om iemand letterlijk en figuurlijk een laatste eer te bewijzen. Een soort 'Dankjewel dat je er was!'
Zelf bedenken versus de overledene gaf instructies
Een kennis van mij wist dat ze ging overlijden en maakte een draaiboek voor haar nabestaanden waarin alles stond wat ze wilde. Haar familie ervaarde dit als heel prettig, omdat ze simpelweg het draaiboek konden volgen. Ze hoefden in hun verdriet, niet allerlei praktische zaken te bedenken. Tegelijkertijd zijn er ook mensen die zeggen die zo'n draaiboek zien als 'regeren over hun graf' en geen instructies achterlaten.
Voor beide perspectieven valt wat te zeggen denk ik. Net als alles in het leven, is ook dit heel persoonlijk.
Wil jij je nabestaanden graag alvast helpen? Dan kan ik het boek van Laat je niet kisten door de commercie van Marieke Henselmans aanraden. Je kunt dit invullen, en je nabestaanden kunnen het vervolgens gebruiken voor het regelen van je begrafenis/crematie.
Tot slot
Alles is relatief. Tegenwoordig kun je ook voor een tweedehands grafsteen kiezen. Dan wordt de zorgvuldig bedachte tekst op een graf eraf gehaald en vervangen. Dit is een duurzame optie, maar veel goedkoper is het niet.
Wat zijn jouw ideeën over wat je op een graf zet?
Leestips
- Aangifte van overlijden
- Rouwproces
- Zelf een doodskist maken
- Wat moet je doen als iemand overlijdt?
- Wat draag je naar een begrafenis?
- Kaarsje branden
- Verklaring van erfrecht ervaring
Gebruikte bronnen voor dit artikel o.a.: Den Hollandse, Remember me, Ik mis je, De Consumentenbond, Rouwwinkel, Goedkope Grafstenen, Steenhouwerij De Verbinding, Grafsteenwinkel, Eijgelaar Gedenken, bol.com
ik heb altijd tegen iedereen gezegd, zet een mooie steen en leg er alleen zonnebloemen op, meer niet
-Een @->- voor jou.
Mijn vader is terminaal en zal binnenkort komen te overlijden..deze blog heeft me wel weer stof tot nadenken gegeven
Gewoon een steen met mijn naam. De datum hoeft niet eens. De mensen die van me houden weten dat toch wel. Daarnaast mag iedereen die langskomt een kiezelsteen neerleggen. Dat is voldoende.
Love As always
Di mario
Wij komen op een natuurbegraafplaats te liggen en daar mogen alleen materialen gebruikt worden die passend zijn bij de streek. Dus geen geimporteerd marmer, maar wel een zwerfkei uit de regio, even als voorbeeld. Ik hoop dat onze kinderen een meidoorn planten bij mijn graf, of een andere struik die bij vogels geliefd is.
Ik vind originele grafteksten alleen mooi, als ze echt origineel zijn. Anders is eenvoud mooier in mijn beleving. de limerick was leuk! Volgens mij is de volgende tekst van de dichter Yeats (niet gegoogeld dus er kan een foutje in zitten). Dat vind ik een heel treffende beschrijving van hoe wij in het verleden weg zullen zinken:
Cast a cold eye on life, on death.
Horseman, pass by.
Ik wil ook op een natuurbegraafplaats worden begraven in een rieten mand. Op deze begraafplaats komt er een boomschijf ook te liggen met je naam en eventueel datum. Je kan ook kiezen voor een boom.
Een kennis van ons werd ook begraven in een rieten mand en het afscheid was in een boscafé. Ik vond het een heel bijzondere begrafenis, en het was voor mij een nieuwe vorm.
Ik heb hier nog niet over nagedacht. En ik hoop het voorlopig nog n iet te hoeven.
Dat klinkt prachtig Anoniem. De tekst die je noemt vind ik ook echt iets hebben!
Auw Nicole, dit vond ik een beetje plompverloren blog. Wat zet je op een graf. Dat kan heel gevoelig liggen zeg ik uit eigen ervaring. Toen ons zoontje overleed hadden wij in geen honderd jaar rekening gehouden met een begrafenisverzekering. Wel voor onszelf, maar niet voor de baby die zou komen. Het was voor ons extra pijnlijk dat wij moesten lenen om hem te begraven. En op zijn graf, daar konden wij alleen maar plantjes zetten. Overigens wel een heel lief gebaar van moeders uit de klas van onze oudste. Die dit met elkaar voor ons betaalde. En op een koperen plaatje lieten we zijn naam graveren en dat plaatjes schroefden we op een gebeitst paaltje. Ons grafje was met zorg behandeld, maar het voelde toch altijd wat armoedig dat onze keuzes door geldgebrek bepaald werden. Dit riep je blog bij mij op, en dit even van mij afschrijven helpt ook wel weer mee met de acceptatie. Dus toch ook wel dank voor je argeloze stukje ( onder huishoudelijke beslommeringen nog wel) al viel het wat rauw op mijn dak. Groetjes Jacqueline
Mijn excuses Jacqueline dat het je rauw op je dak viel. Het onderwerp kwam bij mij op naar aanleiding van de begrafenis van mijn buurman en de begraafplaats met stenen met teksten.
Ik voel enorm met je mee dat jullie een baby verloren. Ik kan met niet voorstellen hoe pijnlijk dat moet zijn. Wel mooi om te lezen dat moeders uit de klas van de oudste bijdroegen! Zo word je in zo'n nare tijd als het ware toch een beetje gedragen...
Hoi Nicole,
Dank dat je reageert. Dat laatste, van die moeders, dat is precies waar. Dat hielp dragen. Bij zulk verdriet kan eigenlijk niemand meer doen dan er zijn. En dat blijkt uiteindelijk het meest troostend. Jouw blogje was het eerste dat ik vandaag las. Wat toen de stemming voor het begin van mijn dag bepaalde. Maar uiteindelijk bleek het fijn er nog eens goed bij stil te staan. Is het ook echt de sombere tijd van het jaar voor...maar ben net enorm opgeknapt van een grote heidewandeling met een vriendin. Dus alle verdrietige gevoelens hebben weer een plek gekregen. En trouwens, ik volg je al zo lang dat ik inmiddels wel weet dat je nooit de intentie hebt om rauw op iemands dak te vallen:) liefs Jacqueline
Gelukkig Jacqueline, en fijn om te horen dat weer bent opgeknapt. Wandelen en een goed gesprek kunnen pijn verzachten is ook mijn ervaring.
Dit is nu een blog die ik niet neer zou zetten... met weten dat ik straks een uitvaart heb, er net 2 achter de rug heb, komt dit heel raar over. Sorry.
Gisteren condoleances gehad ook nog... foute timing, maar dan altijd.
X
Ik had geen moeite met dit bericht. En net als Nicole wist ik vroeger niet dat er zoveel mogelijkheden waren als het om begraven of cremeren ging. Dat ontdekten wij pas toen we van dichtbij met een paar sterfgevallen te maken hadden. Het is ook belangrijk om er van tevoren over te praten of je wensen op papier te zetten. Direct na een sterfgeval is dat heel erg fijn om van iemand te weten. Ik zeg ook altijd dat muziek van tevoren bepalen heel veel zorg wegneemt, want muziek vind ik iets heel erg persoonlijks. Zelf heb ik op Spotify een lijstje met muziek dat op mijn eigen uitvaart gedraaid kan worden.
Toen onze zoon plotseling overleed, kwam er enorm veel op ons af. Je moet zo ontzettend veel regelen en je wilt het graag zo perfect mogelijk doen, want het kan maar één keer. En in de uren na zijn overlijden waren wij compleet leeg. Hij is gecremeerd, dus over een graf hebben wij niet hoeven nadenken, maar we moesten wel op zoek naar een urn die bij hem paste.
Ik denk dat het geen kwaad kan om je toch zo nu en dan in dingen die rondom een overlijden te maken hebben te verdiepen. Want vroeg of laat krijgt iedereen ermee te maken.
Gelukkig mevrouw W. Het is natuurlijk nooit mijn bedoeling om mensen te bezeren.
In elke gemeente zijn de regels voor grafmonumenten anders. Mijn opa wilde een houten kruis op het graf van mijn oma. Dat mocht niet op die katholieke begraafplaats waar mijn oma begraven wilde worden. Dat deed hem veel verdriet.
Voor mij geen grafmonument, cremeren en verstrooien staat n mijn begrafenispapieren (ja ik heb dat klaarliggen, inclusief alle adressen, elk jaar even check doen en weer in de kast leggen).
Wat naar voor je opa. En wat apart dat een kruis niet mocht. Is dat iets van katholieken, dat een kruis niet mag?
Wat ik op een graf zou zetten? Dat is een vraag waar ik niet snel een antwoord op weet. Ik zou daar heel lang en zorgvuldig over willen nadenken. Dat je grafstenen tegenwoordig kunt hergebruiken vind ik wel een heel duurzaam en goed initiatief, daar had ik nog niet van gehoord.
Ik krijg geen graf, ben dus blij dat ik daar niet over hoef na te denken. Mijn as mogen ze in de wegenbouw gebruiken, heb ik ook na mijn dood nog enig nut.
Prima bericht hoor!
De dood is net zo'n 'product' als geboorte. Mensen zijn bij een overlijden sentimenteel, verdrietig en nemen in hun verdriet besluiten 'dat het beste nog niet goed genoeg is'. Als het kan, is het goed daar bij het leven nog over na te denken. Net als bij een baby maakt het voor het kind niet uit of het een doekje van Zeeman is of een zeer verantwoord bio-katoenen doekje met een duur merk erop. Als het maar met liefde wordt gehanteerd.
Bij graven kan je 'zien' hoe er geïnvesteerd is in een duur graf. Niet in de liefde voor de persoon die begraven ligt.
Mijn vader kon toch nog in het familiegraf worden geplaatst, dus er hoefde geen nieuwe plek te worden gekocht en uitgezocht. Maar de steen en het graf waren nogal verouderd, dus daar moest wel iets aan gedaan worden. Maar dat kan pas weken later, een steen plaatsen of herplaatsen.
In de winkel van de steenhouwer was er heel veel keus. Materiaal, uitvoering, soort belettering, maar ook zaken accessoires en ook urnen en daarvoor weer monumenten. Dure zaken allemaal. Allemaal redenen waardoor er in families ruzie kan ontstaan.
Dus leg zaken vast. Of spreek erover met elkaar.
Dat vind ik mooi gezegd Cellie Citroen: 'Bij graven kan je ‘zien’ hoe er geïnvesteerd is in een duur graf. Niet in de liefde voor de persoon die begraven ligt.'
Het advies om dingen van te voren te bespreken lijkt me heel zinnig.
Toen mijn vader drie jaar geleden heel slecht lag ben ik begonnen met het verzamelen van teksten, mooie grafstukken die ik passend vind bij ons. Ik heb daar een apart mapje voor aangemaakt op Pinterest. Het allermooiste vind ik iets persoonlijks. Zo kreeg een kennis van me een hele grote bak met vergeet-mij-nietjes van de kleinkinderen. Het was een vrouw die haar hele leven zeer eenvoudig geleefd had en altijd op haar manier toch een weg vond om van iets niets te maken. Die bak met vergeet met nietjes pasten beter bij haar dan het duurste bloemstuk.
Mijn vader heeft altijd riet gesneden. Mijn wens is dan ook om dit later in een stuk voor hem te verwerken. Ik denk dat ik dat stuk ook zelf ga maken...
Wat een mooie gedachte Geldover. Op die manier doe je iemand recht als het ware.
Een doodeenvoudige (-: steen met mijn naam. Meer niet.
Mijn grafschrift is te lang voor de steen: 'Hier ligt zij in haar laatste bed, en eindelijk zonder slaaptablet.'
Ik denk erover me te laten cremeren. Hoeven mijn nabestaanden mijn graf niet te bezoeken en plantjes water te geven.
Ik vind je grafschrift wel humoristisch. Als ik die zou zien op een grafsteen zou ik zeker glimlachen.
De tekst wordt toch vaak door de nabestaanden bedacht? Maar ik laat me in de oven stoppen :lol: dus een probleem minder. Maar ik zal eens aan mijn kids vragen wat ze willen.
Wat bijzonder om hier een blog over te schrijven. Niet een onderwerp waar veel en of makkelijk over gesproken wordt. Als uitvaartfotograaf heb ik aardig wat tijd doorgebracht op begraafplaatsen waardoor deze vraag ook al eens is opgekomen. Ik moest lachen om de reactie van blogger Mirjam Kakelbont.
Ik schoon inderdaad ook in de lach bij de tekst van Mirjam.
Foto's maken bij een uitvaart lijkt me heel bijzonder om te doen Deborah.
Het is heel persoonlijk, maar ook vaak de keuze van de nabestaande.
Zelf twijfel ik nog, heb wel altijd gezegd als ik me laat begraven wil ik onder een grote zwerfkei liggen.
Waarom? Die kan men niet stuk maken. Hans
Ik kijk ook altijd naar de verschillende stenen en teksten als ik op een begraafplaats ben. Voor mezelf vind ik dat mijn nabestaanden mogen besluiten wat ze op mijn graf willen zetten. Zij zullen ernaar moeten kijken. Ik zal niet zeggen dat het me niet uitmaakt, want 'afgezaagde' standaardteksten vind ik niks, dat geef ik eerlijk toe.
Ik wil het liefst op een eigen stukje grond in de natuur begraven worden. Of mijn as mag daar uitgestrooid worden.
Tsja, laat ik aan de anderen over.
Zij moeten er vrede mee hebben.
vind het een pittige blogpost sorry en eerlijk gezegd is dat iets voor mijn gezin wat ze met die stee doen ;)
Om eerlijk te zijn heb ik daar, gelukkig, nog nooit in mijn leven over nagedacht. Ik hoop dat dat voorlopig ook nog niet nodig is. ;-)
het is heel goed om over zulke dingen na te denken. Een begrafenis kan ook heel veel troost bieden aan de nabestaanden, heb ik onlangs ervaren. Ik moet daar toch eens voor gaan zitten, als ik de moed heb verzameld
Wat mooi dat je hebt ervaren dat een begrafenis troostrijk kan zijn Felice.
Ik vind het onderwerp een beetje heftig en persoonlijk, ik denk er niet over na moet ik zeggen.
Ja dit soort zaken horen ook bij het leven
Ik heb dat voor mijn nabestaanden goed geregeld
Maar vind het te persoonlijk om hier te schrijven
Ik heb voor mijn verkering een soort generale repetitie gehad, zeg maar. Ik had de muziek al uitgezocht en bedacht wat ik zou doen. Gelukkig bleef hij leven en kon ik checken of hij tevreden was met wat ik bedacht had. Dat was hij gelukkig ook. Voor ons beiden geldt dat we geen graf nodig hebben. Mij mogen ze gewoon in zee gooien. Maar ik kan me heel goed voorstellen dat het troost biedt om naar iemand’s graf te gaan en dat plekje mooi te maken. En hoe dat is voor iedereen verschillend.
Dat moet destijds wel een hele schrik zijn geweest Nicky! Wat fijn dat hij toch bleef leven, en dat je zelfs kon navragen wat hij wilde!
Interessant artikel. Nooit geweten dat er zo veel mogelijk is!
Nog niet over nagedacht... En hopelijk is het nog niet voor gauw.
Ik heb nog niet zo heel lang geleden een goede vriendin verloren. Zij heeft de regie zelf mogen doen eb heeft gekozen voor een natuurbegraafplaats. Ik had hier nog nooit van gehoord maar toen ik zag wat het precies is, heeft het me wel aan het denken gezet.
Mijn compliment voor jouw "artikel"
We houden ons dagelijks bezig met , baan , carierre , gezin , de volgende vakantie etc. etc.
Ons organisme is al voor de geboorte ge''ent op het leven , terwijl de dood er een onderdeel van is. Zelden of nooit denken wij eraan , tot het moment daar is . Wat je op een graf zet is voor iedereen persoonlijk. Jouw artikel geeft stof tot nadenken.
vr grt Berth
Dankjewel voor je positieve reactie Berth.